دولت یمن و گروه جداییطلب شورای انتقالی جنوب در پاسخ به درخواست روز دوشنبه (۲۲ ژوئن) ائتلاف عربی بر سر آتشبس کامل و کاهش درگیریها به توافق رسیدند.
پس از اینکه نیروهای ائتلاف عربی پهپادها و موشکهایی را که توسط حوثیهای مورد حمایت ایران (انصارالله) از خاک یمن به سمت عربستان سعودی پرتاب شده بود ردگیری و منهدم کردند، این توافقنامه آتشبس به امضا رسید.
سرهنگ ترکی المالکی، سخنگوی ائتلاف عربی، گفت این ائتلاف از پاسخ مثبتی که به درخواست آن برای آتشبس و کاهش درگیری میان دولت یمن و شورای انتقالی جنوب داده شده استقبال کرده است؛ هر دو طرف مدتهاست درگیر جنگ با حوثیها هستند.
قرار شده است دو طرف این توافق در جلسهای در پادشاهی عربستان پیرامون اجرای توافق تقسیم قدرتی که در ماه نوامبر در ریاض به امضا رسیده و همچنین بازگشت کمیتههای سیاسی و نظامی صحبت کنند.
المالکی گفت: «ائتلاف تحولات اخیر در تعدادی از استانهای جنوبی یمن را محکوم میکند و از همه طرفها میخواهد منافع ملی یمن و مردم آن و همچنین امنیت و ثبات آنها را در اولویت قرار دهند».
وی خواستار پایان دادن به خونریزی، پیروی از توافق ریاض، برگشت اوضاع سقطری به حالت عادی، ورود ابین به آتشبس و جلوگیری از تشدید درگیریها در تمامی استانها و همچنین در رسانهها شد.
المالکی افزود: «فرماندهی ائتلاف برای نظارت بر آتشبس و جدا کردن نیروها، ناظران خود را به خاک ابین اعزام خواهد کرد».
وی گفت ائتلاف عربی «دوشادوش یمن میایستد و از تلاشهای این کشور برای اعاده حاکمیت، امنیت، ثبات و تمامیت ارضی آن حمایت خواهد کرد».
«تداوم مشارکت سازنده»
نیروهای شورای انتقالی جنوب روز شنبه اعلام کردند که پس از چند روز درگیری مسلحانه با نیروهای یمنی، کنترل جزیره استراتژیک سقطری را به دست گرفتهاند.
نیروهای یمنی هم به دنبال عدم اجرای توافق ریاض، در ابین و بخشهایی از استان شبوه با نیروهای شورای انتقالی جنوب درگیر شدهاند.
روز ۱۸ ژوئن، رسانههای محلی گزارش کردند که عربستان سعودی طرح جدیدی پیشنهاد کرده است تا دولت و شورای انتقالی جنوب را به اجرای این توافق ترغیب کند.
مارتین گریفیتس، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به یمن، روز ۲۱ ژوئن در بیانیهای از همه طرفها خواست درگیری نظامی را متوقف کنند و گفت: «این بر خلاف روح مذاکرات جاری است که با وساطت سازمان ملل متحد انجام میشود».
وی بر ضرورت «تداوم مشارکت سازنده در تلاشهای سازمان ملل متحد برای تسکین آلام مردم یمن با توجه به گسترش کووید ۱۹» تأکید کرد.
دولت یمن در یک جلسه ویدیوکنفرانس گفت پذیرش آتشبس از سوی این کشور «در چارچوب انطباق مستمر و مثبت با تلاشهای برادران سعودی برای اجرای توافق ریاض صورت گرفته است».
«دیگر تحملی برای مسامحه و تعلل وجود ندارد و حکومت به اصطلاح خودمختار باید بلافاصله لغو شود و کمیتههای سیاسی و نظامی باید فوراً برگردند تا اجرای توافق ریاض شروع شود.»
شورای انتقالی جنوب نیز از درخواست ائتلاف عربی برای آتشبس در ابین و کاهش درگیری در استانهای جنوبی استقبال کرد.
نزار هیثم، سخنگوی شورای انتقالی جنوب، همچنین در بیانیهای که روی آنتن رسانههای محلی رفت ضمن اشاره به نقش ائتلاف عربی در حمایت از صلح و ثبات، بر ضرورت ازسرگیری فوری اجرای توافق ریاض تأکید کرد.
وی با تأکید بر موضع استوار شورای انتقالی جنوب که از آرمانهای مشروع مردم جنوب این کشور قوت میگیرد، گفت: «من از ملت بزرگ جنوب یمن میخواهم صبور باشند و خویشتنداری کنند».
تمجید از راهبری عربستان سعودی
نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر یمن، گفت دولت یمن در اجرای توافق ریاض به عربستان سعودی اعتماد دارد.
او گفت «ریشه [این اعتماد] در تلاشهای عربستان سعودی برای رسیدن به این توافق و اجرای آن است چرا که این کشور تلاش زیادی برای گرد هم آوردن طرفها انجام داد و مذاکرات طولانیای تدارک دید».
وی گفت: «اساس اول اجرای موفقیتآمیز توافق ریاض در وجود اراده قاطع و راهبری خوب شورای انتقالی جنوب برای ادامه همکاری در سایه دولت مشروع است».
وی افزود: «اساس دوم را حضور نیروهای ائتلاف و عربستان سعودی در کشور تشکیل میدهد چرا که حضور آنها به منزله یک سوپاپ اطمینان برای اجرا و عادیسازی روابط بین دولت... و نمایندگان شورای انتقالی جنوب است».
عبدالحفیظ گفت: «خروج نیروهای شورای انتقالی جنوب از عدن، پایان دادن به تمامی نمودهای حضور نظامی آنها و تشکیل دولت به منزله نشانه مثبتی از اجرای موفقیتآمیز این توافق خواهد بود».
عادل الشجاع، تحلیلگر سیاسی، به المشارق گفت ائتلاف عربی اگر به اهداف اولیه خود برگردد در اجرای این توافقنامه موفق خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه «در این مورد، همه طرفها از تدابیری که منجر به حفظ اتحاد و مشروعیت یمن شود تبعیت خواهند کرد»، گفت اهم این اهداف عبارتند از بازپسگیری حاکمیت و نهادهای آن از حوثیها.
المالکی روز سه شنبه گفت نیروهای ائتلاف عربی موفق به «ردگیری و انهدام یک موشک بالستیک» شدند که در «عملیاتی خصمانه و عامدانه» توسط حوثیها از خاک صنعا به سمت ریاض پرتاب شده بود.
وی افزود نیروهای ائتلاف «هشت فروند هواپیمای بدون سرنشین و دارای تله انفجاری را که برای حمله به مردم و اهداف غیرنظامی در پادشاهی [عربستان] طراحی شده بود» و همچنین «سه موشک بالستیک شلیک شده از استان صعده به سمت پادشاهی [عربستان]» را ردگیری کردهاند.