زنان پناهنده سوری در لبنان در کسب‌و‌کار موفق می‌شوند

حُسن محمد طعمه درون یک اتاق ساده، که دو چرخ خیاطی در آن است، مشغول کار برای آماده کردن یک سفارش تهیه پرده‌های ابریشمی است. او تلاش می‌کند که هر چه سریعتر این سفارش را تمام کند تا بتواند سفارش بعدی، یعنی طراحی و دوخت روکش‌های مبلمان، را آغاز کند.

او که یک پناهنده سوری از شهر حمص و مادر سه فرزند است، به المشارق گفت که هرگز فکر نمی‌کرد آوارگی و رفتن او به منطقه منه در خارج طرابلس به راه‌اندازی کسب‌وکارش بیانجامد.

او گفت که حالا درآمد او به اندازه‌ای است که می‌تواند از خانواده‌اش حمایت کند و تاکنون توانسته بخشی از سود حاصله را برای توسعه کسب‌وکارش در آینده پس‌انداز نماید.

طعمه موفقیت‌اش را مدیون یک سازمان غیردولتی لبنانی به نام سازمان «بذرافشانان‌ آینده» (به فرانسوی: سومُر دَوینیر) می‌داند و می‌گوید که این سازمان با ارائه «یک دوره آموزشی راه‌اندازی کسب‌وکار و اداره مناسب آن» راهنمای او بوده است.

وی گفت که در لبنان «من تصمیم گرفتم به شوهرم در تامین مخارج روزانه کمک کنم و از تجربه اندک خود در خیاطی برای یافتن کار در کارگاه‌های نجاری و مبل‌سازی و نمایشگاه‌های مبلمان خانگی در ازای دریافت حقوق ماهانه استفاده کردم.»

او گفت: «من در زمینه خیاطی تجربه بیشتری کسب کردم و طراحی و نیز روش برخورد با مشتریان را یاد گرفتم.» او افزود که رؤیایش این بود که روزی کسب‌وکار خود را داشته باشد.

او یک روز به طور اتفاقی اطلاعیه‌ای که توسط سازمان «بذرافشانان‌ آینده» و مؤسسه همکاری و توسعه اروپا در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده بود و از برگزاری یک دوره آموزشی در زمینه راه‌اندازی کسب‌وکار خبر می‌داد را دید.

او گفت: «من با آنها تماس گرفتم و در این دوره ثبت‌نام کردم.» او افزود که ظرف چند هفته شیوه راه‌اندازی یک کسب‌وکار، حسابداری، برخورد با مشتریان و کسبه، و راه‌اندازی یک کسب‌وکار سودآور را فرا گرفت.

وی گفت: «من این دوره را تکمیل کردم و کارگاه خیاطی خودم را در خانه با دو دستگاه چرخ خیاطی راه‌اندازی کردم. من بر اساس سفارش‌هایی که از تاجران، صاحبان نمایشگاه‌های مبلمان، و مبل‌سازی‌ها دریافت می‌کنم، پرده و روکش می‌دوزم.»‌

طعمه، که برای اندازه‌گیری پرده‌ها و روکش مبلمان به خانه‌های مشتریان نیز مراجعه می‌کند، کسب‌وکارش را گسترش داده و به دوخت روتشکی و پارچه‌های مورد نیاز در تالارهای عروسی، از جمله رومیزی و روکش صندلی‌ها و پرده‌ها نیز می‌پردازد.

او گفت: «آنچه من با کمک این سازمان یاد گرفتم، من را نسبت به تامین یک آینده مطمئن برای خود و خانواده‌ام امیدوار کرده است.»

حمایت از کسب‌وکارهای کوچک

سازمان «بذرافشانان‌ آینده» از سال ۲۰۱۲ با مشارکت مؤسسه همکاری و توسعه اروپا، به ویژه در جوامع کم‌درآمدی که میزبان پناهندگان سوری هستند، در سراسر لبنان مشغول فعالیت بوده است.

هنا امین، رئیس پروژه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، به المشارق گفت که این سازمان چند برنامه را اجرا می‌کند که «از آن جمله یک برنامه در حمایت و پیگیری پیشرفت کسب‌وکارهای کوچک، آموزش دادن به صاحبان جدید این کسب‌وکارها، و نظارت بر پیشرفت آنها است.»

او گفت که این دو سازمان «در طرابلس آموزش‌های پایه‌ای در زمینه مدیریت بازرگانی را به کسب‌وکارهای کوچک ارائه می‌دهند. آنها همچنین آموزش کارآفرینی به کارآفرینان جدید با هدف بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی‌شان را در دستور کار دارند.»

او افزود که آنها همچنین می‌کوشند که از طریق این تلاش‌ها، فرصت‌های شغلی به وجود بیاورند.

برنامه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک همچنین مهارت‌های مدیریتی پایه‌ای مانند تهیه راهبردی برای شروع و راه‌اندازی یک کسب‌وکار، شناسایی محل مناسب، انجام مطالعه بازار، و اقدامات بازاریابی و حسابداری را ارائه می‌دهد.

امین گفت که هدف از این کار حمایت از کسب‌وکارهای کوچک است «و هیچ معیارهای خاصی برای گزینش [کارآزموزان] وجود ندارد و شرکت در این دوره‌ها برای تمام کسانی که می‌خواهند کسب‌وکار خودشان را آغاز کنند، آزاد است.»

آغاز یک کسب‌وکار داخل یک اردوگاه

آمنه بکار، یک پناهنده از المریاطه در منطقه قصیر، واقع در استان حمص سوریه، اکنون در ادوگاه الریحانیه در المحمره لبنان زندگی می‌کند.

بکار به المشارق گفت که به لطف آموزش‌های ارائه شده در سازمان «بذرافشانان‌ آینده»، او اکنون کسب‌وکار خود را از داخل اردوگاه اداره می‌کند و بی‌وقفه در حال گسترش و بهبود آن است.

او گفت: «من در نه سال گذشته در شرایطی بسیار دشوار همراه با خانواده همسرم در اردوگاه ریحانیه زندگی کرده‌ام.» او یادآور شد که شوهرش از یک بیماری مزمن رنج می‌برد.

او گفت: «من سخت کوشیدم تا با ثبت‌نام در کلاس‌های مختلف مهارت‌ها و شایستگی‌هایم را بهبود بخشم. تازه‌ترین مورد، دوره ارائه شده توسط سازمان بذرافشانان‌ آینده بود.»

او گفت: «من این دوره را تکمیل کردم و با استفاده از ۲۰ هزار لیره لبنان (۱۳ دلار) یک دکه را برای فروختن باقلای پخته به کودکان اردوگاه باز کردم. کمی بعد هم چیپس و بیسکوئیت را به آن اضافه کردم.»

او سپس با تغییر کاربری این دکه اقدام به فروش «پوشاک، زیرانداز، پارچه‌های ضد آب، پتو» و سایر اقلام کاربردی کرد. او گفت: «سپس دکان خودم را در داخل اردوگاه باز کردم و اقلام بسیار زیادی، از جمله پوشاک برای کودکان، زنان، و مردان را به قیمت بسیار ارزان اضافه کردم.»

بکار همچنین بخشی از دکانش را به سالن آرایش و زیبایی تبدیل کرده و نیازهای مربوط به عروسی زنان اردوگاه را برطرف می‌کند.

او گفت که این دوره به او یاد داد «چگونه کالاها را تعیین قیمت و بازاریابی کند، با کسبه و تاجران داد و ستد کند، و حسابداری‌اش را انجام دهد.» او گفت: «من تجربه‌های بسیار زیادی کسب کرده‌ام و امیدوارم زمانی به کشورم بازگشتم، از این تجربیات استفاده کنم.»