احتمال بروز فاجعه در ساحل یمن به دلیل اینکه حوثی‌ها مانع از تعمیر و نگهداری نفتکش صافر می‌شوند

با ادامه درگیری‌ها در یمن، نفتکش صافر که در ساحل یمن در دریای سرخ لنگر انداخته است، به وضعیت خرابی وحشتناکی دچار شده و احتمال بروز عواقب فاجعه‌بار زیست محیطی، اقتصادی و بشردوستانه را پدید آورده است.

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر به المشارق گفت حوثی‌ها (انصارالله) و پشتیبان آنها، یعنی رژیم ایران، به این دلیل که اجازه تعمیر و نگهداری این نفتکش را نمی‌دهند در این زمینه مقصر هستند.

او گفت: اگر خدای ناکرده فاجعه‌ای رخ دهد، نه تنها یمن بلکه تمام کشورهای منطقه را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

یک بمب ساعتی

این تأسیسات ذخیره‌سازی و تخلیه شناور متروک - که حاوی ۱.۱ میلیون بشکه نفت خام است - به عنوان بمب شناور توصیف شده است، چراکه در طی پنج سال گذشته بدنه آن در حال خوردگی است و تصور می‌شود بشکه‌های نفت موجود در آن دائما گازهای قابل اشتعال منتشر می‌کنند.

کارشناسان هشدار می‌دهند بروز یک انفجار در نفتکش صافر می‌تواند تمام کشتی‌های اطراف را غرق کند و باعث نشت گسترده نفت و فاجعه زیست محیطی شود و بحران بشردوستانه کنونی یمن را تشدید نماید.

در ژوئیه سال ۲۰۱۹ سازمان ملل تلاش کرد یک تیم فنی برای بازدید از کشتی اعزام کند تا میزان خسارت‌ها را ارزیابی نماید، اما حوثی‌ها مانع این تلاش‌ها شدند.

مارک لوکاک، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه و هماهنگ‌کننده کمک‌های امدادی اضطراری به شورای امنیت سازمان ملل گفت نفتی که از این نفتکش نشت کند بسته به زمان آن در طی سال و جریان‌های آب می‌تواند به کانال سوئز و حتی به تنگه هرمز نیز برسد.

او در گزارش خود در سپتامبر ۲۰۱۹ گفت، حوثی‌ها در ماه اوت با استقرار تیم ارزیابی و تجهیزات سازمان ملل در جیبوتی در سواحل خلیج عدن مخالفت کردند، حال آنکه قبلا در این زمینه با مقامات حوثی‌ها توافق صورت گرفته بود.

عبدالحفیظ گفت: نفتکش صافر فاجعه‌ای است که هرلحظه ممکن است اتفاق بیفتد و یک بمب ساعتی است چراکه ۵ سال است مورد تعمیر و نگهداری لازم قرار نگرفته است.

دولت یمن از طریق مکاتبات رسمی از سازمان ملل متحد خواست برای جلوگیری از بروز فاجعه مداخله کرده و به حوثی‌ها فشار وارد کند تا به این سازمان اجازه بدهد تیم فنی را برای انجام کارهای تعمیر و نگهداری اعزام نماید.

با این حال شبه نظامیان حوثی به آنها اجازه نمی‌دهد این کار را انجام دهند زیرا نفتکش صافر در مناطق تحت کنترل آنها لنگر انداخته است، چرا که این شبه نظامیان هر سه بندر در استان الحدیده - یعنی بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی – را تحت کنترل دارند.

یک برگ برنده خطرناک

عبدالحفیظ گفت رژیم ایران، از طریق شبه نظامیان حوثی، اهداف زیادی دارد که امیدوار است با رها کردن این کشتی به حال خود به آنها دست پیدا کند.

او گفت: اولین هدف این است که نفتکش صافر یک بمب ساعتی است که می‌تواند همه را تهدید کند.

وی گفت: ایران از نفتکش صافر به عنوان اهرم تهدید و فشار به نفع خود از طریق حوثی‌ها علیه همه کشورهای منطقه استفاده کرده است.

هدف دوم این است که در صورت تحویل نفتکش صافر جهت تخلیه، مبلغ نفت خام ذخیره شده در آن را دریافت نماید، چنانکه در گذشته نیز شبه نظامیان حوثی خواستار دریافت ۷۰ میلیون دلار ارزش نفت خام مذکور شده بودند.

فیصل احمد، تحلیلگر سیاسی به المشارق گفت وقتی ارتش یمن عملیات آزادسازی استان الحدیده را آغاز کرد حوثی‌ها تهدید کردند که نفتکش صافر را منفجر خواهند کرد.

این مسئله باعث شد سازمان ملل مداخله کند و برای اهداف بشردوستانه و بر اساس توافق‌نامه استکهلم که در دسامبر ۲۰۱۸ امضا شد، عملیات نظامی را متوقف نماید.

او گفت این واقعیت که ایران مداخله نکرده و به حوثی‌ها فشار نیاورده تا اجازه تعمیر و نگهداری این نفتکش را بدهند، احتمال اینکه می‌خواهد از آن به عنوان برگ برنده در جنگ خود علیه کشورهای منطقه استفاده کند را تأیید می‌نماید.

وی گفت همچنین ممکن است رژیم ایران بخواهد از آن استفاده کند تا تحریم‌های اقتصادی اعمال شده بر آن برداشته شود، زیرا انفجار این نفتکش صادرات نفت از عربستان سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس را متوقف می‌سازد.

احمد از سازمان ملل متحد خواست به‌سرعت دست به کار شود و حوثی‌ها را تحت فشار قرار دهد و منتظر نماند تا چنین فاجعه‌ای رخ دهد، زیرا آسیب وارد شده به یمن و یمنی‌ها فاجعه‌ای انسانی خواهد بود که اثرات تراژدی جنگ که در ماه جاری وارد سال ششم خود خواهد شد را تشدید می‌کند.

خطرات بهداشتی، زیست محیطی و اقتصادی

معمر الریانی، وزیر اطلاعات گفت نفتکش صافر در معرض خطر تبدیل شدن به بزرگ‌ترین فاجعه زیست محیطی در جهان است.

شورای آتلانتیک در گزارشی در آوریل ۲۰۱۹ اعلام کرد اگر این نفتکش منفجر شود یا محتویات بشکه‌‌های آن نشت کند، ابعاد نشت نفت می‌تواند تا چهار و نیم برابر ابعاد نشت نفت اکسون والدز در سال ۱۹۸۹ باشد.

الریانی در بیانیه ۱۵ مارس گفت این مسئله باعث خواهد شد بندر الحدیده به مدت چند ماه بسته شود و باعث کمبود سوخت و نیازهای اساسی خواهد گردید.

عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان به المشارق گفت نفتکش صافر نزدیک به ۳۰ سال توسط شرکت نفت یمن اداره شده است، اما در طول سال‌های جنگ تعمیر و نگهداری روی آن انجام نشده است.

او گفت، اقلیم منطقه که ویژگی آن دما و رطوبت بالا است باعث می‌شود این نفتکش سریع‌تر دچار خوردگی شود.

وی گفت، نشت نفت شدیدا به تنوع بیولوژیکی دریای سرخ، از جمله صخره‌های مرجانی و ماهی‌ها آسیب می‌رساند و در نتیجه به وضعیت معیشت ماهیگیران صدمه خواهد زد.

ثابت گفت نشت نفت خطری را برای ناوبری بین‌المللی و صادرات نفت به دنبال دارد و افزود چنین فاجعه‌ای باعث می‌شود صادرات انرژی به جهان به میزان ۱۵ درصد کاهش یابد و این مسئله بر فعالیت تجارت جهانی تأثیر منفی خواهد گذاشت.

او گفت پیامدهای این مسئله بر اقتصاد جهان بسیار ناگوار خواهد بود، و از جامعه جهانی خواست به حوثی‌ها فشار بیاورد تا اجازه انجام تعمیر و نگهداری نفتکش را بدهند.