اسناد تازه منتشر شده از بن لادن روابط القاعده و ایران را روشن کرد

سازمان ضد جاسوسی مرکزی (سی آی آ) در روز چهارشنبه (1 نوامبر) بایگانی بزرگی را از اسناد محرم القاعده منتشر کرد ازجمله دفتر خاطرات روزانه اسامه بن لادن که در حمله مرگبار سال 2011 در مجتمعش درپاکستان توقیف شده بود.

این سازمان ضد جاسوسی در گذشته پرونده هایی را که در زمان حمله نیروهای ویژه دریایی ایالات متحده به مجتمع ابوت آباد بازیابی شده بود و طی آن رهبر شبکه جهانی افراط گرای القاعده کشته شد به طور عمومی منتشر کرده بود.

تازه ترین پرونده های منتشر شده که شمار آن به 470,000 فقره می رسد شامل نخستین عکسهای علنی از حمزه پسر بن لادن به عنوان یک فرد بالغ است.

پژوهشگرانی که به این گنجینه اکنون غیرمحرمانه شده دسترسی داشتند می گویند که این اسناد روابط مبهم القاعده و ایران را روشن می کند.

ازدواج در ایران

شامل بودن فیلم ویدئویی حمزه بن لادن نخستین تصویر از پسر محبوب بن لادن را به عنوان یک فرد بالغ به جهان نشان داد-- این فیلم به ظاهر در ایران فیلمبرداری شده بود.

براساس اسناد منتشر شده پیشین، ازحمله نامه هایی که در مه 2015 بوسیله خبرگزاری فرانسه منتشر شد، بن لادن درحال پرورش حمزه به عنوان جانشین خود برای رهبری عملیات جهانی جهادگرایان بود.

اما طرح ها برای آوردن او به مخفیگاه ابوت آباد به ظاهر پس از حمله مرگبار ایالات متحده رها شد و فرض براین است که این مرد جوان که اکنون 27 یا 28 سال سن دارد اکنون درایران باشد.

توماس جوسلین و بیل روجیو، پژوهشگران از بنیاد دفاع دموکراسی ها (اف دی دی) که برای دیدن ان گنجینه پیش از علنی شدن آن مجوز یافتند، در وبلاگ جنگ دراز مدت این بنیاد نوشتند که یکی از اسناد تازه منتشر شده یک تحقیق 19 صفحه ای از روابط القاعده با ایارن است که بوسیله معاون بن لادن دست نویس شده بود.

مایک پومپئو رئیس سازمان ضد جاسوسی آمریکا در ماه گذشته درسمیناری که بوسیله این بنیاد میزبانی شد گفت: «روابطی وجود داشته است، ارتباطهایی وجود دارد. زمانی بوده که ایرانی ها به همراه القاعده کار می کردند.»

او افزود: «ارتباط هایی بوده است، جایی که دست کم با هم توافق کردند تا یکدیگر را هدف قرار ندهند.»

یک رابطه کاری

میزان وماهیت کامل این روابط نامعلوم و درمیان پژوهشگران و سیاستگذاران مورد اختلاف نظر است.

از یک سو، تهران و نیروهای نیابتی شیعه آن در خاورمیانه اغلب با جنبشهای سنی هم راستا با روش عقیدتی عمیقا فرقه ای القاعده می جنگند. برای نمونه حزب الله تحت حمایت ایران به جنگ با شورشیان سوری مرتبط به القاعده مشغول است.

اما توان آشکار حمزه و سایر چهره های ارشد نظامی برای فعالیت تحت حفاظت ایران این نظرگاه را قوت میدهد که تهران و پدر حمزه یک روابط کاری با هم داشته اند.

در یک سند، جوسلین و روجیو یادداشتهایی ازاین که چگونه ایران، به شرط آن القاعده به منافع ایالات متحده در خلیج حمله کنند آموزش، پول و سلاح به بعضی از «برادران سعودی» القاعده عرضه کرد درج شده است.

اما بعضی از پرونده ها نشان دهنده اختلافهای شدید میان تهران و القاعده است. یک بار بن لادن رهبر آن زمان ایران، آیت الله علی خامنه ای نامه نوشت تا آزادی بستگانش را مطالبه کند.»

جوسلین می نویسد «سایر پرونده ها نشان می دهد که القاعده یک دیپلمات ایرانی را ربود تا ایران را به مبادله اسیر وادارد.»

«مکاتبه اسامه بن لادن نشان می دهد که او و معاونانش همچنین نسبت به این نگران بودند که ایرانی ها حمزه یا سایر اعضای خانواده را پس ازآزاد کردن ردگیری کنند.»

علاوه برآن روجیو و جوسلین می گویند: «خود بن لادن طرح هایی را برای مقابله با نفوذ ایران در سراسر خاورمیانه که او خرابکارانه می دانست درنظر داشت.»

با این وجود آنها ابراز می دارند که تحلیلهای ضد جاسوسی اشاره دارد که القاعه توانست «یک خط اصلی تسهیلاتی» در خاک ایران را حفظ کند.