تحقیقات در مورد مرز عربستان و یمن هشدار داد

این گزارش جدید نگرانیهایی را ایجاد کرده است که القاعده بخاطر شکستهایی که در استان حضرموت و سایر بخشهای کشور متحمل شده است ممکن است سعی کند تا در کنار مرز شمال-شرقی با کشور عربستان سعودی گروه بندی مجدد نماید.

با حضور حوثیها (انصارالله) که در حال حاضر در مرز شمال غربی کشور با عربستان مستقر شده اند، پی آمدهای امنیتی عظیمی برای هر دو کشور در صورتی که القاعده بتواند در مناطق مرزی خود را تقویت کند به وجود خواهد آمد.

گزارش مرکز مطالعات استراتژیک عباد که در تاریخ 19 اکتبر منتشر گردید گفته است این کار باعث ایجاد یک «جهنم مرزی» بین دو کشور خواهد شد.

این گزارش همچنین تاکید کرده است که امنیت یمن تنها در صورت وجود یک دولت حاکم قوی با دکترین ملی جامع محقق خواهد شد.

عبدالسلام محمد سرپرست مرکز عباد با المشارق در مورد این مطالعه که بخشی از مطالعات با عنوان «خشونت گرایی تروریسم در یمن» می باشد صحبت کرد.

المشارق: اهمیت انتشار این گزارش در این زمان چیست؟

عبدالسلام محمد: این مرکز تحقیقات بسیاری را در موضوعات مختلف امنیتی، نظامی، سیاسی، فکری و اجتماعی و حتی اقتصادی و انسانی که تاثیر مستقیم بر وضعیت کلی در یمن دارند انجام می دهد.

در مورد بخش اول مطالعه «خشونت گرایی تروریسم در یمن» که عنوان آن «جنگ شکننده بر علیه القاعده» نام دارد باید گفت که این مرکز این مطالعه را دو ماه قبل از انتشار آن به پایان رسانده است.

اما زمان انتشار مناسب بود، چون انتشار آن چند روز بعد از تعیین شخصیتهای یمنی به عنوان تروریستهای جهانی انجام شد [در تاریخ 25 اکتبر، وزارت خزانه داری ایالات متحده اعلام کرد تحریمهایی را بر علیه افرادی که تامین کننده مسائل مالی تروریسم در یمن می باشند به اجرا خواهد گذاشت و هشت نفر و یک سازمان را بخاطر حمایت از «دولت اسلامی» (داعش) و القاعده در یمن تحریم کرد. این حرکت با همکاری عربستان سعودی، بحرین، قطر، کویت، عمان و امارات متحده عربی انجام گرفت.]

المشارق: چرا آن را «مرز جهنم» نامیدید؟

محمد: مرز لقب «جهنم» را در صورتی که القاعده کنترل باریکه شمال شرقی مرز یمن با عربستان سعودی را در دست بگیرد و در همان حال حوثیها کنترل بخش شمال-غربی مرز را در دست داشته باشند، خواهد گرفت.

این منطقه به همین خاطر به یک میدان نبرد تبدیل خواهد شد که تاثیر منفی بر امنیت منطقه و بخصوص امنیت عربستان سعودی و یمن بویژه با در نظر گرفتن گزارشاتی که القاعده از استان حضرموت بیرون رفته است و کل نیروی نظامی خود را به بیابان شمال-شرقی منتقل کرده است، خواهد داشت.

المشارق: آیا القاعده تهدید بزرگتری نسبت به داعش در یمن محسوب می شود؟

محمد: درگیری داعش با القاعده آن و همچنین اتکای آن به افراد غیر محلی داعش را تضعیف کرده است.

دلایل دیگر در مورد تضعیف داعش به تجربه گسترده القاعده [در یمن] و درآمدی که در اثر تحت کنترل در آوردن چند شهر به هنگام کودتای حوثیها در صنعا انجام داد، مربوط می شود. این شهرها شامل المکلا در حضر موت، زنجبار در ابین و ازان در شبوه و رداع در البیضاء می باشند.

القاعده همچنین به یمن به عنوان نقطه شروع گروه نگاه می کند و بنابراین به داعش اجازه هیچ گونه رقابت را نخواهد داد. بعلاوه برخی از رهبران القاعده به داعش پیوستند و سپس آن را ترک کردند، که به نظر می رسد به گروه نفوذ کرده و آن را تضعیف کرده اند.

المشارق: چرا برخی از مناطق تحت کنترل حوثیها و علی عبدالله صالح رئیس جمهور پیشین یمن که همپیمان این گروه محسوب می شود، شاهد نفوذ پیکارجویان القاعده و داعش نمی باشد؟

محمد: اولا، باید بدانیم که تمامی شبه نظامیان بدون در نظر گرفتن ایدئولوژی، دارای یک چهارچوب ذهنی می باشند که تا آنجا که می توانند از ارث یک مرد مریض، منظورم کشور یمن که همه شبه نظامیان آنان هدف کسب کنترل آن را دارند، سهم بیشتری ببرند. بنابراین شبه نظامیان در پی [فتح و] تقسیم و جلوگیری از درگیری می باشند.

دوما، القاعده از دهه 90 میلادی در این مناطق که صعب العبور بوده و دارای دره های عمیق، کوههای سخت و بیابانهای وسیع می باشد، حضور داشته است و این مسئله امکان مانور و توانایی فرار، عقب نشینی و حمله را برای این گروه فراهم می سازد.

این مناطق در استانهای ابین، البیضاء، حضرموت و شبوه قرار گرفته اند.

القاعده در این مناطق برای کسب اطمینان و به عضویت درآوردن حامیان خویش، سؤ استفاده از فقر، بی سوادی و نداشتن منبع درآمد حضور داشته است.

این شرایط در میان عشایر بیابانی بر خلاف عشایر شمالی که به کاشت قات و کسب درآمد اتکا دارند، وجود دارد.

با این وجود القاعده یا داعش مسئولیت بسیاری از حملاتی که در مناطق تحت کنترل حوثیها روی داده است مانند حمله به مساجد بدر و الحشوش را بر عهده گرفته اند.