برنامه بازپروری مناحصه در عربستان سعودی شاهد نتایج منسجم و کاهش تکرار جرم بوده است

کارشناسان به المشارق می گویند که برنامه مناصحه عربستان سعودی که طی آن به مجرمان جوان درحال گذران دوره حبس بابت پیوستن به گروه های افراط گرا فرصت دوباره داده می شود به طور عمده در ادغام دوباره آنان به درون جامعه موفق بوده است.

دراین برنامه پیشگام مقابله با افراط گرایی مشاوره، مهارتهای شغلی و کمک های بازپروری برای جوانان ارائه می شود و به عنوان یک نمونه برای کشورهای دیگر به کار می رود.

عبدالله المقرن استاد دانشگاه ام القری به المشارق گفت: «برنامه مناصحه پس از ایجاد مرکز مشاوره و مراقبتهای شاهزاده محمد بن نایف در جده و ریاض آغاز شد.»

المقرن گفت که جوانانی که به گروه هایی مانند القاعده و «دولت اسلامی» (داعش) پیوستند اما هیچ فردی را نکشته اند پس از گذراندن دوره حبس واجد شرایط شرکت در آن هستند.

او گفت: «درمان درمراکزی انجام می شود که اصلا شبیه زندان نیست بلکه مراکز آموزشی، اجتماعی و بازپروری مذهبی است.»

او افزود که هدف از دوره درمان که می تواند تا سه سال به طول انجامد، بازپروری کامل مجرمان با آماده کردن آنان برای ادغام شدن در جامعه و کمک به آنها در توسعه مهارتهایی است که به آنها امکان ورود به نیروی کاری را فراهم می کند.

او گفت که این برنامه درپی مقابله با روشهای عقیدتی افراط از طریق اشاعه افکار میانه رو است و یکی از مهمترین ابزارهای ضد تروریسم است.

المقرن گفت: «این برنامه تقویت کننده میهن پرستی است که تروریستها تلاش دارند با دروغها و تفسیر نادرست شریعت پاک کنند. جوانان پس از گذراندن دوره لازم در این مرکز از نظر عقیدتی علیه عقاید منحرفانه مصون می شوند.»

این برنامه به روز رسانی شد

المقرن گفت که از زمان شکل گیری این برنامه شماری تغییرات درآن داده شد تا به شکل دقیقتری به طرز فکر جوانان پرداخته شود.

او گفت که اینها شامل تصمیم برای ساخت «پل اعتماد» با اعطای یک مرخصی 10 روزه برای رفتن به خانه به شرکت کنندگان دراین برنامه بود «تا بتوانند به فضای عادی خانواده ها بازگردند.»

فاضل از هندی یکی از ناظران در مرکزپژوهش های اجتماعی و بشردی دانشگاه شاه عبدالعزیز گفت که واقعیت اندکی که درباره برنامه مناصحه شناخته شده است این است که این برنامه به جوانان شیعه هم خدمت رسانی می کند.

او به المشارق گفت: «افراط گرایی و تروریسم منحصر به یک فرقه یا حزب نیست و همه مردم نسبت به افتادن دردام آن حساس هستند.»

الهندی گفت: «برنامه مناصحه در واقع به محض صدور حکم درزندان آغاز می شود» و مرحله نخست درمان درزندان انجام می گردد.

او گفت که مرحله دوم در پایان دوره زندان آغاز می شود زمانی که فرد به یک مرکز مراقبتی انتقال می یابد ودر مرحله سوم فرد مجرم برای پیوستن دوباره به جامعه آماده می شود.

الهندی گفت که برنامه مناصحه لازم است زیرا «تلاش برای مقابله، دستگیری و محاکمه تروریستها به خودی خود کافی نیست».

او افزود که بدون آن، ممکن است که مجرمان به ارتکاب دوباره جرم بازگردند و به یک بمب ساعتی تبدیل شوند که هرلحظه و هرکجام احتمال انفجار آن وجود دارد.

«کاهش» احتمال تکرار جنایت

بسام السبیعی سخنران دانشکده شریعت دانشگاه شاه سعود که در مرکز مناصحه هم تدریس می کند گفت: «مجموع 3,303 تن از جوانان دراین برنامه شرکت کردند که میزان عدم موفقیت فقط 14 درصد بود.»

او به المشارق گفت که درحدود 500 تن از جوانان به دنبال ازسرگیری زندگی عادی خودشان به نگرشهای افراط گرایانه بازگشتند و اشاره کرد که شاید دلیل این نکته مراوده هایی است که به محض پایان برنامه دارند.

السبیعی گفت: «پس از ترخیص نهایی یک دوره نسبتا خطرناک وجود دارد زمانی که فردنسبت به وقایع ناگهانی حساس است که یا با موفقیت برآن غلبه می کند و یا به آن بازمی گردد.»

السبیعی گفت که فعالیتهای این برنامه خانواده هایی را پوشش می دهد که نیازمند مشاوره هستند و اشاره کرد که این موارد شامل کسانی است که درابتدای نشان دادن علائم افراط گرایی هستند اما هنوز هیچ خطری برای جامعه ندارند.

او گفت: «درآن موارد، خانواده ها با این مرکز تماس گرفته و درمورد [این فرد] گزارش می دهند که پس ازآن مشاوره در اختیار او قرارمی گیرد» و افزود که زنان هم جزو این برنامه هستند.

السبیعی گفت که سخنرانان و شرکت کنندگان در خلال برنامه درمانی منتقدانه روشهای عقیدتی افراطی را بررسی می کنند که در ذهنهای مهاجمان کاشته شده است.

او گفت: «سپس این عقاید بررسی می شود تا بهترین روش مقابله با آن تعیین شود» و افزود: «این روش در جنگ کنونی علیه کسانی که روشهای عقیدتی گمراه کننده را دارند روش بهینه است».