خشک شدن منابع مالی داعش با «ناممکن» شدن قاچاق نفت

کارشناسان به دیارنا گفتند که درآمد «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) از اکتبر 2015 و زمانی که ائتلاف بین المللی موج حملات خود را علیه تأسیسات، زیرساخت و حمل و نقل نفت از سوی این گروه آغاز کرد، به سرعت رو به کاهش گذاشت.

آنها گفتند که تأثیر عملیات موج مد 2 در کاهش حقوق جنگجویان از سوی داعش و کارزار تهاجمی تر آن برای گرفتن مالیات از مردمی که هنوز تحت کنترل او هستند، مشهود است.

آنها افزودند که دلیل دیگر مبنی بر کمبود مالی این گروه، آن است که جنگجویان آن سعی کرده اند تا پولی که داعش ضرب کرده را به پول های شناخته شده جهانی تبدیل کنند.

محمد العبدالله خبرنگار سوری که در قاهره زندگی می کند گفت که عملیات نظامی اخیر کار قاچاق نفت به آن سوی مرزها از سوی داعش را «ناممکن» کرده است.

او به دیارنا گفت: «بیشتر گذرگاههای مرزی، اعم از قانونی و غیرقانونی، اکنون از سوی نیروهای ائتلاف بین المللی نظارت می شوند.»

وی گفت که نیروهای دموکراتیک سوری علیه کاروان های نفت داعش دست به عملیات زمینی زده اند و هواپیماهای ائتلاف و تجهیزات نظارتی آنها هرگونه جابجایی در این مناطق را ردیابی می کند.

العبدالله گفت: «این کار موجب شده تا داعش بتواند تنها به مناطق تحت کنترل خود گذر کند که این مناطق هم در حال کاهش هستند و کاروان تانکرهایی که به سوی این مناطق عازم هستند، در هر زمان امکان دارد که کشف شوند.»

هدف گیری قاچاق نفت

العبدالله گفت: «ردگیری فعالیتهای قاچاق نفت یکی از اولویت های جنگ علیه داعش است، با توجه به اینکه منابع مالی داعش به طور عمده وابسته به درآمدهای حاصل از چنین عملیاتی است.»

وی افزود که قطع این جریان مالی برای تضعیف قدرت این گروه، ادامه جنگ علیه آن و تنگ تر کردن حلقه محاصره پیرامون مناطق تحت کنترل آن، ضروری است.

العبدالله گفت: «این تلاشها به نظر می رسد که به بار نشسته و نتایج آن بر روی زمین در حال آشکار شدن است.»

جمیل الخطیب، ساکن دیرالزور که به خاطر حفظ ایمنی خواستار استفاده از نام مستعار شد گفت که اوضاع مالی جاری داعش «وخیم» است.

وی گفت که این وضع در قدرت خرید جنگجویان این گروه بازتاب یافته، ولخرجی ها و خریدهای آنها در بازارهای الرقه دیگرآشکارا داستانی مربوط به گذشته است.

وی گفت که این امر از سوی بسیاری از کسانی که با داعش همکاری کرده و به خاطر خدماتی که به داعش داده بودند از آن پول دریافت کرده اند، تأیید شده است.

شماری از ساکنین که بستگانشان از سوی این گروه استخدام شده بودند گفتند: «در سال 2014 آنها ماهانه 400 و برخی تا 500 دلار حقوق دریافت کرده اند.»

الخطیب گفت که علاوه بر این حقوق، 100 دلار حق همسر و کمکهای غذایی دو بار در ماه و بخشی از غنایم و درآمد حاصله از مالیات را نیز دریافت کرده اند.

وی گفت که این امر تا میانه سال 2016 هنگامی که حقوق ها نصف شد، ادامه داشت.

او افزود: «اکنون، حقوق به 100 دلار در ماه کاهش یافته و جنگجویان سوری حداکثر 140 دلار دریافت می کنند و هیچ سهمی از غنایم را هم ندارند.»

پول بی ارزش داعش

وائل مصطفی، تاجر اهل الرقه که به خاطر حفظ ایمنی از نام مستعار استفاده کرد گفت: «از زمان پایان سال گذشته، برخی از عوامل این گروه برای خریدهای خود از پول طلا، مس و نقره داعش استفاده کرده اند.»

او به دیارنا گفت که این امر برای صرافی ها یک مشکل واقعی ایجاد می کند، چرا که عوامل داعش این پول ها را به دلار آمریکا و در چند مورد به پوند سوریه تبدیل کرده اند.

وی گفت که بسیاری از صرافی ها به طور کلی این تجارت را کنار گذاشته اند، برای اینکه می دانند این کار چیزی غیر از دزدی نیست.

مصطفی گفت: «توسل این گروه به استفاده از این پول و تبدیل آن به پول های دیگر در ظاهر به دلیل کمبود شدید منابع مالی و ناتوانی آن در پرداخت حقوق عوامل خود است.»

او تصمیم این گروه برای دادن اجازه به جنگجویان داعش به تبدیل پول گروه به پول های رایج بین المللی را «اقدامی برای ساکت کردن آنها» توصیف کرد.

مصطفی گفت که پول داعش، که دو سال پیش به جریان افتاد، نخست در مورد تاجران نفت و سوخت تحمیل شد و آنها وادار شدند تا برای انجام معاملات خود از این پول استفاده کنند و برای این کار می بایست دلارهای خود را به این پول تبدیل می کردند.

او گفت: «این یک دزدی آشکار است، برای این که همه می دانند که فلزاتی که این گروه برای ضرب سکه های خود استفاده کرده اند از بانک ها و کارخانجات در سوریه و عراق دزدیده شده اند.»

وی گفت که با وجودی که اوضاع مالی ساکنین الرقه، دیرالزور و الطبقه رو به زوال گذاشته، عوامل داعش همچنان با زور مالیات جمع آوری می کنند.

وی گفت که عوامل داعش خانه های کسانی را که نمی توانند مالیات بپردازند و همچنین اقلام قابل فروش مانند یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و «هر چیز دیگری که به سرعت در بازار به فروش برسد» را تصرف کرده اند.

داعش در محاصره مالی

فخر الدین عوض الله استاد اقتصاد دانشگاه عین شمس گفت: «پول یکی از ستون هایی است که به گسترش داعش و به دست گرفتن کنترل بسیاری از مناطق سوریه و عراق کمک کرد.»

او به دیارنا گفت که این گروه از پول و سایر پاداش های مالی مانند خودرو یا مهمات برای استخدام هزاران جنگجوی خارجی استفاده کرد.

وی گفت که به همین دلیل حذف این گروه « بدون قطع شریان های مالی آن» ممکن نیست.

وی گفت: «داعش از زمان شکل گیری، با طرحی حساب شده که شامل دزدی از بانک ها، تصرف کارخانجات، واحدهای تولیدی، چاههای نفت و پالایشگاهها بود، به انباشتن ثروت پرداخت.»

وی گفت: «با این وجود، این طرح آنها با یک طرح مقابله ای که از سوی ائتلاف بین المللی و با همراهی محاصره مالی بین المللی این گروه که آنها را از دریافت اعانات نقدی که عادت به دریافتش داشتند محروم کرد، خنثی شد.»

وی افزود که درآمد روزانه داعش به پایین ترین سطح خود رسیده و این گروه بدون شک به منظور ادامه فعالیت خود وادار به استفاده از ذخایر نقدی که پیش از این انباشته کرده، شده است.