دار الافتاء روحانیون را در زمینه صدور فتوا آموزش می دهد

کارشناسان به المشارق گفتند که دارالافتای مصر به تازگی به واعظان و روحانیون سراسر جهان در مورد صدور فتوا آموزش داده است که با توجه به تکثیر فتواهای نابهنجار و ظهور «اسلام هراسی» تلاشی بسیار مهم محسوب می شود.

کنفرانس بین المللی دارالافتاء و مقامات افتاء، با عنوان «آموزش دینی و تایید صلاحیت امامان مساجد زمینه صدور فتوا در جوامعی که مسلمانان در اقلیت هستند» در تاریخ 17 و 18 اکتبر در قاهره برگزار شد.

احمد الطیب، امام اعظم الازهر، روحانیون و کارشناسانی از 80 کشور جهان و وزرا و سفرای مختلف به منظور بالا بردن شایستگی خود در حوزۀ صدور فتوا، در یک سلسله از مباحثات و کارگاه هایی پیرامون آموزش عالمان و تایید صلاحیت امامان سراسر جهان شرکت کردند.

احمد کریمه، استاد شریعت دانشگاه الازهر، به المشارق گفت که این کنفرانس با «پایان دادن به آشفتگی در روند صدور فتوا» به دنبال مبارزه با ایدئولوژی افراط گرایی خشن است.

وی گفت که این کنفرانس به طور ویژه متمرکز بر آموزش امامان مساجد جوامعی در سراسر جهان است که مسلمانان در آن در اقلیت قرار دارند.

مبارزه با «اسلام هراسی»

کریمه گفت که این کنفرانس «نخستین گام از نوع خود است و قصد دارد صدور فتوا و امامان مجاز به صدور را محدود به یک نهاد مذهبی کند.»

وی گفت که هدف، متوقف کردن صدور فتواهای اشتباه و نظرات منحط مذهبی است که هم عمدا برای مقاصد سیاسی و توجیه خونریزی و همچنین به خاطر کمبود دانش کافی از علوم مذهبی مربوط به صدور فتوا به صورت غیرعمدی صادر می شود.

کریمه افزود که هدف کلی اصلاح پندار نادرست درباره اسلام و نابودی دلایلی است که به ظهور «اسلام هراسی» انجامیده است.

او گفت که مباحثات این کنفرانس متمرکز بر «به روزرسانی گفتمان مذهبی و پایان دادن به پدیده تکفیر، در کنار توجه به جوامع مسلمانان سراسر جهان» است.

وی اظهار داشت که این بسیار مهم است که با توجه به گسترش ایدئولوژی تکفیری، در این زمان به جوامع مسلمانان خارج از منطقه توجه کنیم.

ضیاالدین احسان، یک اندونزیایی که در دانشگاه الازهر شریعت می خواند و در این کنفرانس شرکت کرده گفت که این کنفرانس پیشنهادهایی را ارائه داد؛ از جمله اینکه خواستار برقراری «یک مرکز فتوا برای جوامع مسلمان» شد.

او به المشارق گفت که شرکت کنندگان همچنین پیشنهاد دادند که «یک مرکز آموزش جهانی و تعین صلاحیت» تاسیس شود که اجازه صدور فتوا داشته باشد و خواستار افزایش همکاری با نهادهای جهانی شد که هدفشان «گسترش روح صلح واقعی بین مردم» است.

احسان گفت که این پیشنهادها اظهار می دارند که تنها فتواهای مورد نیاز، فتواهای صادر شده توسط مقامات مورد تایید هستند؛ نه آنهایی که توسط نهادهای مشکوک، نظیر «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش)، صادر می شود.

وی اظهار داشت که این پیشنهادها همچنین شامل کار بر روی تبدیل مراکز اسلامی به مراکز فرهنگی، بشردوستانه و ارتباط بر پایه دانش بین مسلمانان و غیرمسلمانان در کشورهای محل زندگی آنها است.

حمایت از جوامع جهانی مسلمان

شیخ مصطفی کریچ، مفتی جمهوری بوسنی و هرزگوین، به المشارق گفت: «توجه دارالافتاء به مسائل مربوط به شریعت در جوامع مسلمانان سراسر جهان بسیار مهم و حیاتی است.»

او گفت که مسلمانان حضوری ماندگار در این جوامع دارند و بخشی مهم از تاروپود اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی این کشورها محسوب می شوند.

او افزود: «برای همین ابزار ارتباط از طریق کانال های قانونی مناسب موضوعی است که باید بر پایۀ اصول زیربنایی باشد.»

کریچ گفت که نباید هیچ منفذی وجود داشته باشد که بتواند مسلمانان را گرفتار تعقیب قضایی یا قانونی کند، زیرا آنها به فتواهایی توجه می کنند که توسط مقاماتی که دانش کافی از علوم مذهبی دارند صادر شده باشد.

او گفت که این کنفرانس حمایتی بزرگ از جوامع مسلمان کشورهای غربی است که برخی از آنها «به خاطر حضور بعضی امامان مشکوک یا کسانی که به اصول بنیادین [صدور] فتوا آشنایی ندارند، دچار گرفتاری هستند.»

کریچ گفت که علاوه بر توجه به صدور فتوا، جامعۀ جهانی مسلمانان و اقلیت های مسلمان همچنین باید به مشکلات پیش روی اعضای خود توجه نشان بدهند. وی اشاره کرد که این کنفرانس در این زمینه نیز توصیه هایی کرد.

او گفت: «توجه نشان دادن، به ویژه به نسل جدید مهاجران، در را بروی گروه های افراطی که با سوءاستفاده از مشکلات اجتماعی و اقتصادی با فتواهای اشتباه سعی در نفوذ به آن جوامع دارند می بندند.»