به‌کارگیری افراد قاتل و متجاوز از زندان‌های آفریقا برای جنگیدن در اوکراین توسط گروه واگنر

بیشکک - بنا به‌گفتۀ منابع محلی گروه واگنر سخت در جستجوی یافتن گوشت‌های دم توپ تازه برای جنگیدن در اوکراین است و به‌منظور جذب نیرو هجوم به زندان‌های جمهوری آفریقای مرکزی را آغاز کرده است.

روزنامۀ دیلی بیست در اواسط آذرماه به‌نقل از مقامات نظامی محلی گزارش داد این شرکت نظامی خصوصی روسی، زندانیان جمهوری آفریقای مرکزی را آزاد می‌کند و آنها را به دونباس در اوکراین می‌فرستد.

به‌گفتۀ آنها مردانی که به‌دلیل جنایاتی از جمله تجاوز جنسی و قتل زندانی شده بودند، به‌طور دسته‌جمعی آزاد می‌شوند تا به نیروهای واگنر بپیوندند.

مقامات می‌گویند «جناح» این شرکت نظامی خصوصی در آفریقای مرکزی شامل صدها ستیزه‌جو است که اصطلاح توهین‌آمیز «روس‌های سیاه» در موردشان به‌کار می‌رود.

بسیاری از این افراد استخدام‌شده، مشخصاً به‌دلیل ارتکاب اعمال خشونت‌آمیز علیه غیرنظامیان و نیروهای مسلح به‌منظور دستیابی به اهداف سیاسی خود محکوم شده بودند.

افسری که در ستاد ارتش در شهر بانگی، پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی خدمت می‌کند به دیلی بیست گفت: «آنها [شبه‌نظامیان واگنر] از مهرماه تاکنون وارد زندان‌های ارتش و پلیس می‌شوند و شورشیان را آزاد می‌کنند، از جمله کسانی را که به‌دلیل حمله به روستای بوکولوبو [در جنوب جمهوری آفریقای مرکزی] در اردیبهشت‌ماه و تجاوز به زنان و دختران بازداشت شده بودند.»

«هیچ‌کس نمی‌تواند جلوی آنها را بگیرد، زیرا دولت قدرت زیادی به آنها داده است تا هرطور که می‌خواهند عمل کنند.»

یک افسر دیگر گفت شورشیانی که به کشتن سربازان جمهوری آفریقای مرکزی - که متحد واگنر تلقی می‌شوند - در جریان حملۀ فروردین‌ماه به یک پادگان نظامی در شهر باکوما واقع در جنوب شرق کشور متهم بودند، نیز آزاد شدند.

این افسر که برای ارتش جمهوری آفریقای مرکزی کار می‌کند، به دیلی بیست گفت: «آنها [اعضای واگنر] گفتند فوراً به نیروی انسانی در مالی و اوکراین نیاز دارند. فکر می‌کنم بیش از ٢۰ نفری که آنها را [به‌خاطر جرایم بسیار جدی] بازداشت کرده بودیم آزاد شده‌اند.»

استخدام‌کنندگان واگنر به ستیزه‌جویان تازۀ اهل جمهوری آفریقای مرکزی قول دادند که نه تنها آنها را آزاد می‌کنند بلکه ماهانه حدود ١،۰۰۰ دلار نیز به آنها دستمزد می‌دهند، درآمدی که براساس معیارهای منطقه فوق‌العاده چشمگیر است.

با این حال، طبق گفتۀ زندانیان سابق جمهوری آفریقای مرکزی که به این شرکت نظامی خصوصی روسی پیوسته‌اند و سپس آن را ترک کرده‌اند، پرداخت حقوق‌ها به‌طور نامنظم صورت می‌گیرد یا اصلاً پرداخت نمی‌شود.

آنها گفتند در ماه‌های اخیر ده‌ها تن از همقطارانشان، به‌ویژه کسانی که از زندان به استخدام درآمده بودند ناپدید شدند و ظاهراً جهت جنگیدن برای روسیه به اوکراین رفتند.

«انواع و اقسام اراذل و اوباش»

گروه واگنر که رهبری آن را یوگنی پریگوژین برعهده دارد به‌خاطر پیشبرد اهداف ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، تحت پوشش انکارهایی که موجه بنماید، بدنام است.

گروه واگنر به ارتکاب جنایات جنگی، سوءاستفاده و مداخله در درگیری‌ها در سراسر آفریقا از جمله مالی، لیبی، چاد، جمهوری آفریقای مرکزی، سودان و موزامبیک و همچنین سوریه، ونزوئلا و اوکراین متهم شده است.

پریگوژین در شهریورماه برای اولین بار فاش کرد که گروه واگنر را در سال ١٣٩٣ برای جنگ در اوکراین تأسیس کرد و به حضور این گروه در آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین اذعان کرد.

این اعتراف بعد از آن صورت گرفت که او و کرملین تا مدت‌ها وجود چنین گروهی را انکار می‌کردند. خدمت کردن به‌عنوان مزدور برای روس‌ها اقدامی غیرقانونی محسوب می‌شود.

این سازمان شبه‌نظامی تحت کنترل کرملین از زمان آغاز تهاجم در بهمن‌ماه تاکنون تلفات زیادی را متحمل شده است و ناچار است هرکسی را از هرکجا که می‌تواند استخدام کند.

سرویس بی‌بی‌سی روسی گزارش داد گروه واگنر در بهار شروع به استخدام گستردۀ مزدوران برای نبرد در اوکراین کرد.

در اسفندماه گذشته یک منبع که در آن زمان جزو مزدوران گروه واگنر بود به بی‌بی‌سی گفت هیچ معیاری برای استخدام وجود ندارد، به‌همین دلیل، استخدام‌کنندگان «افراد پست» و «انواع و اقسام اراذل و اوباش» را استخدام می‌کردند.

واگنر با استفاده از تور گستردۀ خود نیروهایی را از سراسر جهان به استخدام درآورده است.

استنلی کاکوبو، وزیر امور خارجه زامبیا در روز ٢٣ آبان‌ماه گفت یک دانشجوی زامبیایی که در روسیه زندانی شده بود در روز ٣١ شهریورماه «در جبهۀ جنگ» در اوکراین جان باخت.

اولگ نیکولنکو، سخنگوی وزارت امور خارجۀ اوکراین در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «ما از اتحادیۀ آفریقا و همۀ کشورهای آفریقایی می‌خواهیم از روسیه بخواهد از استخدام اجباری اتباعشان دست بردارد.»

او گفت: «آفریقایی‌ها نباید برای بلندپروازی‌های امپریالیستی بیمارگونۀ پوتین بمیرند.»

پیش از این رسانه‌های مستقل از به‌کارگیری مزدوران افغانی و سوری نیز توسط گروه واگنر خبر داده بودند.

«قاتلان زنجیره‌ای، سارقان و دست‌کم یک آدمخوار»

گروه واگنر در خردادماه فعالانه شروع به جذب زندانیان در زندان‌های روسیه کرد و مجرمان سابقه‌دار را که مستعد ارتکاب خشونت بودند، ترجیح می‌داد.

اولگا رومانووا، مدیر سازمان «روسیه پشت میله‌ها» که یک سازمان حقوق بشری مستقر در برلین است در شهریورماه به دیلی بیست گفت تاکتیک اخیر جذب نیروی کرملین برای جنگ علیه اوکراین جزئی از «وحشتناک‌ترین کابوس‌های او» است.

رومانووا گفت: «برنامۀ پوتین این است که دست‌کم ٥۰،۰۰۰ محکوم را به خدمت بگیرد. پریگوژین نیز که خود سابقاً جزو محکومان بوده است، بیش از ٣۰۰۰» زندانی را به اوکراین فرستاده است، از جمله «قاتلان زنجیره‌ای، سارقان و دست‌کم یک آدمخوار» که در حال گذراندن دوران محکومیت خود در زندان از جمله در ساراتوف، روسیه بودند.

در برخی موارد اعضای گروه واگنر در عوض استخدام افراد از داخل زندان‌ها، دست به آدم‌ربایی می‌زنند.

در اوایل آبان‌ماه، مارفا اسمیرنوا، خبرنگار دوژد تی‌وی، گزارش داد پرسنل واگنر به زندان ساراتوف آمدند و زندانی سرگئی سربزوف که شهروند اوکراین بود را گرفتند و «او را به زور سوار هلیکوپتر کردند و به جبهه فرستادند».

به‌گفتۀ واگنر، سربزوف بعداً در هنگام تلاش برای فرار مورد اصابت گلوله قرار گرفت. بیوۀ او پیامی دریافت کرد که در آن از او ١۰۰۰ دلار در ازای جسد شوهرش درخواست شده بود.

ویدئوی درز کرده در شهریورماه که بی‌بی‌سی آن را تأیید کرد، پریگوژین را در حین ملاقات با محکومان نشان می‌داد. در این ویدئو او به آنها اطمینان خاطر می‌داد که می‌توانند «هر کاری که دلشان می‌خواهد [با اوکراینی‌ها] انجام بدهند و به‌خاطر آن مجازات نخواهند شد».

با این حال، واقعیت این است که معمولاً خود کسانی که به استخدام واگنر درمی‌آیند قربانی کشتار دسته‌جمعی در جنگ و همچنین تبلیغات فریبکارانۀ استخدام این شرکت نظامی خصوصی هستند.

رومانووا به کاروانسرای گفت زندانیان استخدام‌شده چیزی جز گوشت دم توپ نیستند، آموزش ندیده‌اند و درون شعله‌های جنگ پرتاب می‌شوند.»

او گفت: «آنها از استخدام کردن زندانیان سود می‌برند، چون بسیاری از این افراد در میدان جنگ می‌میرند و عموماً هیچ‌گونه ارتباطی با خویشاوندان خود ندارند و... واگنر دستمزد کسانی را که کشته می‌شوند، پرداخت نمی‌کند.»

«افراد سرسخت»

در همین حال که سربازان ارتش روسیه همانند مزدوران روسی در باتلاق اوکراین گیر افتاده‌اند، شهرت ارتش خصوصی پریگوژین که زمانی نیرویی رعب‌آور بود، به‌طور قابل توجهی در سراسر جهان رو به افول است.

اسلام بایگارایف، حقوقدان و مدیر کانون وکلای بیشکک گفت واگنر تلاش‌های مخفیانه‌ای را برای جذب نیرو در قرقیزستان انجام داده است، اما تعداد بسیار اندکی از قرقیزها مایل هستند به صفوف آن بپیوندند.

او گفت: «مردم در کشور ما اعضای واگنر را دوست ندارند. در اینجا آنها حتی در بین زندانیان نیز بدنام هستند.»

او گفت علاوه بر این، سربازان استخدام شده «جرمی را مرتکب می‌شوند که مجازاتش از دست دادن تابعیت است» و منظورش جنگیدن در یک جنگ خارجی بود.

اولکسی آرستوویچ، مشاور رئیس‌جمهور اوکراین در اوایل آذرماه طی مصاحبه‌ای گفت پس از طرح اتهامات اخیر توسط ساشا کورارا، از رؤسای تبهکاران روسیه علیه پریگوژین، ممکن است خیلی زود تعداد محکومانی که مایل به پیوستن به واگنر هستند، کاهش یابد.

کورارا که در ترکیه زندگی می‌کند، در اوایل آذرماه ویدئویی را منتشر و در آن ادعا کرد چندین دهه قبل او و پریگوژین با هم در زندان بودند.

کورارا ادعا کرد که پریگوژین در سلسله‌مراتب زندان پایین‌ترین رتبه را داشت و مجبور بود برای زندانیان دیگر چاپلوسی کند. او افزود هرکسی که به واگنر می‌پیوندد خودش را در سطح پریگوژین قرار می‌دهد یا حتی در مقامی پایین‌تر از او در جهان مردگان قرار می‌گیرد.

ادعاهای او به‌طور مستقل قابل تأیید نبود.

آرستوویچ گفت: «حالا «افراد سرسخت» در روسیه، مانند [ویکتور] زولوتوف، [فرمانده گارد ملی] و [رمضان] قدیروف، [رهبر چچن] از خود می‌پرسند: چطور می‌توانیم با کسی مثل او همکاری کنیم؟ پریگوژین در حال تبدیل شدن به شخصیتی زهرآگین است و شرکت نظامی خصوصی او کم‌کم دارد دچار مشکل می‌شود.»