اصابت پهپادهای ساخت ایران به کی‌یف، مؤید گسترش همکاری‌های نظامی ایران و روسیه

نیروهای اوکراینی روز چهارشنبه (۲۳ آذر) گفتند تعدادی پهپاد ساخت ایران را که توسط نیروهای روسیه به‌سمت کی‌یف پرتاب شده بود سرنگون کردند؛ این حملات باعث تقویت هشدارهای اخیر در مورد تحکیم روابط نظامی ایران و روسیه شده است.

طی ساعات بامدادی روز چهارشنبه، صدای انفجارهای متعدد در یکی از محلات مرکزی پایتخت اوکراین شنیده شد و سپس مأموران انتظامی و خدمات اضطراری در یکی از مکان‌های مورد حمله تعدادی قطعات فلزی کشف کردند.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، با اشاره به پهپادهای ساخت ایران گفت: «تروریست‌ها صبح امروز کارشان را با ۱۳ شاهد شروع کردند».

«طبق اطلاعات اولیه، هر ۱۳ پهپاد توسط سامانه‌های پدافند هوایی اوکراین سرنگون شده است.»

او گفت ساکنان کی‌یف، که از زمان شروع تهاجم روسیه در اسفند سال گذشته تقریباً ۱۰ ماه است به صدای آژیرهای حمله هوایی و حملات هوایی متعدد روسیه عادت کرده‌اند، باید گوش‌به‌زنگ هشدارهای دولت در خصوص حملات احتمالی باشند.

مقام‌های منطقۀ کی‌یف از یگان‌های پدافند هوایی و جنگ الکترونیک اوکراین که آخرین موج پهپادهای انتحاری را سرنگون کرده‌اند قدردانی کردند.

بریجت برینک، سفیر ایالات متحده در اوکراین، پس از وقوع حملات گفت کی‌یف می‌تواند همچنان به حمایت واشنگتن اتکا کند.

خانم برینک در توئیتر نوشت: «حمایت‌های بیشتر در راه است».

حملات موشکی و پهپادی

ویتالی کلیچکو، شهردار کی‌یف، ساعت ۶:۴۱ صبح به‌وقت محلی در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که صدای «انفجارهایی» در بخش مرکزی شوچنکیسکی شنیده شده است و خدمات اضطراری مشغول پاسخگویی هستند.

سرگئی پوپکو، رئیس دستگاه نظامی منطقۀ کی‌یف، گفت: «بقایای پهپادهای سرنگون‌شده به یک ساختمان اداری اصابت کرده و به چهار ساختمان مسکونی خسارات جزئی وارد شده است. هیچ‌کس مجروح نشده است.»

روسیه در تابستان و پاییز سال جاری در چند میدان نبرد کلیدی پسروی داشته و از آن زمان با موشک و پهپاد دست به تخریب زیرساخت‌های کلیدی اوکراین زده و میلیون‌ها نفر را به کام تاریکی و سرمای زمستان کشانده است.

هفتۀ پیش، مسکو به زیرساخت‌های انرژی اوکراین نیز حمله کرد و شبکۀ برق این کشور را که اپراتورهای آن هفته‌هاست وادار به اجرای خاموشی‌های متناوب شده‌اند، تحت فشار گذاشت.

دنیس شمیهال، نخست‌وزیر اوکراین، در هفتۀ جاری گفت بین ۴۰ تا ۵۰ درصد از شبکۀ برق کشور به‌دلیل حملات روسیه از مدار خارج شده است.

روز دوشنبه، اتحادیۀ اروپا تحریم‌های تازه‌ای، از جمله در زمینۀ تأمین پهپاد برای روسیه، علیه ایران وضع کرد.

ایالات متحدۀ آمریکا در شهریورماه یک شرکت ایرانی ارائه‌دهندۀ خدمات ترابری هوایی را که در ارسال پهپاد به روسیه کمک کرده بود تحت تحریم قرار داد؛ این پهپادها برای استفاده در اوکراین ارسال شده بود. آمریکا بعداً نیز هشدار داد ممکن است افرادی را که با برنامۀ پهپادی ایران همکاری دارند تحت تحریم‌های بیشتری قرار دهد.

«قراردادهای کثیف با مسکو»

روز سه‌شنبه، انگلیس تحریم‌های جدیدی علیه فرماندهان نظامی ارشد روسیه و افراد ایرانی دخیل در تولید و تأمین پهپادهای مورد استفاده در حمله به اوکراین اعلام کرد.

دولت انگلیس گفت دارایی‌های ۱۲ مقام ارشد نظامی روسیه، از جمله سرلشکر رابرت بارانوف که گفته می‌شود مسئول یکی از یگان‌های برنامه‌ریزی و هدفگیری موشک‌های کروز است، مسدود خواهد شد و این افراد مشمول ممنوعیت‌های مسافرتی نیز خواهند شد.

وزارت امور خارجه و کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا گفت انتظار می‌رود بیش از ۶۰۰۰ غیرنظامی اوکراینی از ابتدای تهاجم روسیه در اسفند سال گذشته جان باخته باشند، که بیشتر این تلفات در اثر حملات موشکی و توپخانه‌ای بوده است.

این وزارتخانه گفت: «تدارک حملات عامدانه علیه غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی مصداق جدی نقض قوانین بشردوستانۀ بین‌المللی است. افراد مسئول باید مؤاخذه شوند.»

وزارت امور خارجۀ انگلیس گفت پهپادهای ساخت ایران که در اختیار روسیه قرار گرفته «نقش مهمی» در انجام این حملات داشته‌اند.

جیمز کلورلی، وزیر امور خارجۀ انگلیس، گفت رژیم ایران «در تلاشی مذبوحانه برای بقا»، دست به «امضای قراردادهای کثیف» با روسیه زده است.

کلورلی گفت آخرین تحریم‌های انگلیس چهار فرد ایرانی را هدف قرار می‌دهد، از جمله مدیر عامل شرکتی که موتور پهپادهای مورد استفاده در حملات روسیه به اوکراین را تولید می‌کند.

کلورلی، روز دوشنبه، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، را به «تحمیل یک جنگ قرن نوزدهمی از نوع کشورگشایی‌های امپریالیستی» متهم کرد.

وی افزود: «هدف پوتین این است که زمان را به عصری برگرداند که قدرت برابر با حق بود و کشورهای بزرگ می‌توانستند همسایگان خود را شکار فرض کنند».

حامی اصلی نظامی روسیه

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در نطق امنیتی روز ۱۸ آذر هشدار داد که ایران و روسیه وارد «یک همکاری نظامی تمام‌عیار» شده‌اند.

او گفت این موضوع تهدیدی برای اوکراین، همسایگان ایران و کل جهان محسوب می‌شود.

کربی با اشاره به اینکه «ایران به حامی اصلی نظامی روسیه تبدیل شده است»، افزود ایران چند صد هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد) به روسیه منتقل کرده، که روسیه از آنها برای حمله به زیرساخت‌های اوکراین و قتل غیرنظامیان استفاده کرده است.

او گفت فروش پهپادها «پس از تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین شروع شد و پهپادهای ایرانی اکنون مشخصاً برای تقویت توانمندی‌های روسیه در آنجا به‌کار می‌روند».

«روسیه از پهپادهای ایرانی برای حمله به زیرساخت‌های انرژی استفاده کرده و میلیون‌ها نفر را از برق، گرمایش و خدمات حیاتی محروم کرده است. مردم اوکراین امروز در واقع در اثر اقدامات ایران جان می‌دهند.»

او هشدار داد: «ما انتظار داریم حمایت ایران از ارتش روسیه طی چند ماه آینده ادامه یابد. ما حتی باور داریم که ایران فروش موشک‌های بالستیک از ایران به روسیه را نیز در نظر داشته باشد.»

وی خاطرنشان کرد: «ما همچنین گزارش‌هایی دیده‌ایم مبنی بر اینکه مسکو و تهران در صدد احداث یک خط تولید مشترک پهپادهای مرگبار در روسیه هستند. از ایران می‌خواهیم از این مسیر برگردد و از این اقدامات خودداری کند.»

کربی هشدار داد که حمایت‌های نظامی در هر دو جهت جریان دارد، آنچنانکه روسیه نیز به‌دنبال همکاری با ایران در زمینه‌هایی نظیر تولید تسلیحات و آموزش و احتمالاً تأمین قطعات پیشرفتۀ نظامی برای ایران است.

وی گفت طبق گزارش‌ها، تعدادی خلبان ایرانی در زمینۀ نحوۀ پرواز با جنگنده‌های سوخو-۳۵ در روسیه آموزش دیده‌اند، که نشان می‌دهد احتمالاً ایران قرار است در سال آینده این هواپیماها را دریافت کند.