رفتار خشونت‌آمیز گُردان تمام‌زنانۀ زینبیات با زنان یمنی

عدن -- به‌گفتۀ فعالان حقوق بشر و رسانه‌ها، یک بازیگر و مدل یمنی که بهمن‌ماه ۱۳۹۹ توسط حوثی‌ها به اتهامات واهی «نقض موازین اخلاقی عمومی» بازداشت، محاکمه، و زندانی شده بود، در زندان مورد خشونت قرار گرفته است.

انتصار الحمادی، بازیگر و مدل، نزدیک به دو سال پیش در یک پست ایست و بازرسی در صنعا بازداشت شد. در آن زمان، حوثی‌های مورد حمایت ایران در صنعا «یک کارزار اخلاقیات» را به اجرا گذاشته بودند. این گروه شبه‌نظامی در سال ۱۳۹۳ کنترل صنعا را به‌دست گرفته بود.

او به‌عنوان مدل فعالیت می‌کرد، در شبکه‌های اجتماعی عکس‌هایی از جلساتی با آرایشگران و طراحان مد را انتشار می‌داد، و هزاران فالور داشت. او در دو سریال تلویزیونی یمنی به نام‌های «سد الغریب» و «غربت البن» نیز ظاهر شد.

در اواخر آبان‌ماه یک وکیل و کنشگر حقوق بشر یمنی گفت که یک دادگاه تحت کنترل حوثی‌ها انتصار الحمادی را به اتهام ارتکاب جرائم ادعایی به پنج سال حبس محکوم کرد. به‌گفتۀ این وکیل، انتصار مورد ضرب و جرح قرار گرفت و بینی‌اش شکست.

هدی الصراری، که از طریق سازمان خود موسوم به «دفاع از حقوق و آزادی‌ها» به قربانیان نقض حقوق بشر در یمن حمایت قانونی ارائه می‌دهد، از سازمان‌های بین‌المللی خواسته است که ضمن بازدید از الحمادی، وضعیت او را مورد بررسی قرار دهند.

او روز ۲۴ آبان با انتشار پستی در توئیتر با ابراز نگرانی نسبت به امنیت الحمادی یادآور شد که بسیاری از زنان زندانی که در زندان‌های حوثی‌ها مورد خشونت قرار گرفته بودند، خودکشی کرده‌اند. همچنین، او یکی از عاملان اصلی این خشونت‌ها را به‌طور مشخص معرفی کرده است.

به‌گفتۀ الصراری، کریمه المروانی معروف به «ام الکرار»، یکی از عوامل گردان زینبیات، الحمادی را در زندان مرکزی صنعا مورد خشونت و ضرب و جرح قرار داد و بینی او را شکست.

گردان زنان با الهام گرفتن از ایران

عبدالرحمان برمن، وکیل و کنشگر، به المشارق گفت که گردان زینبیات شاخۀ نظامی زنانۀ حوثی‌هاست و ریشه‌های آن در ایران قرار دارد.

به‌گفتۀ او، این گردان یمنی با نسخه‌برداری از یگان‌های تمام‌زنانۀ نیروی مقاومت بسیج، که یک گروه شبه‌نظامی همسو با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (سپاه) است، تشکیل شد.

او به المشارق گفت، شماری از زنان که با رهبران حوثی‌ها ارتباط دارند، به ایران فرستاده شده‌اند تا نزد مربیان ایرانی و لبنانی آموزش ببینند.

برمن گفت که از جمله فعالیت‌های گردان زینبیات «جمع‌آوری اطلاعات است؛ چرا که بسیاری از آنها به‌دلیل سهولت ورود زنان به خانه‌ها و دیدار با خانواده‌هایی که در نظر دارند از آنها اطلاعات کسب کنند، فعالیت‌های نظارتی و جمع‌آوری اطلاعات را انجام می‌دهند.»

به‌گفتۀ نورا الجروی، کنشگر حقوق بشر، هیأت کارشناسان شورای امنیت سازمان ملل متحد گزارش اقدامات «وحشیانۀ» گردان زینبیات را، که به زنان در یمن آسیب جدی وارد می‌کند، ارائه کرده است.

الجروی گفت که زینبیات نیروها را استخدام و بسیج می‌کند، مخالفان را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد، و کنشگران زن و مرد را هدف قرار می‌دهد، و مقررات و موازین حقوق بشر را نقض می‌کند.

به‌گفتۀ او، حدود ۶ هزار زن در یگان‌های سازمان‌یافتۀ زینبیات فعالیت دارند. این واحدها شامل یک واحد پلیس زنانه است که اقدامات غیرقانونی مانند سرکوب، آزار و اذیت، شکنجه زنان بازداشت‌شده، و جاسوسی انجام می‌دهد.

الجروی افزود که بیش از ۲۰۰ تن از زنان عضو زینبیات آموزش‌های نظامی، امنیتی، و ایدئولوژیک را در ایران و جنوب لبنان دریافت کرده‌اند.

یورش، دستگیری، شکنجه

افراد آشنا به وضعیت جاری به المشارق گفتند که متأسفانه در زندان‌های تحت کنترل حوثی‌ها و در کل جامعه اذیت و آزار زنان امری شایع است.

شبکۀ حقوق و آزادی‌های یمن در بازۀ زمانی آذر ۱۳۹۶ تا مهرماه ۱۴۰۱ وقوع ۱۴۴۴ مورد تخلف، تنها توسط اعضای زینبیات را ثبت کرده است.

این شبکه روز ۱۹ آبان در گزارشی به تشریح موارد متعدد حمله به زنان و نقض حقوق آنها پرداخته است.

بنا بر این گزارش، موارد ذکرشدۀ بازداشت خودسرانه، تعرض جنسی، ضرب و جرح، شکنجه، تسهیل تجاوز جنسی در بازداشتگاه‌های مخفی، تعقیب قانونی کنشگران زن، و حمله به زنان شرکت‌کننده در تحصن‌های برگزارشده در برخی استان‌های تحت کنترل حوثی‌ها را شامل می‌شود.

در این گزارش آمده است که عناصر گردان زینبیات -- که برخی از آنها دختران دانش‌آموزان یا دانشجویی هستند که به‌زور جذب این گردان شده‌اند -- در پست‌های ایست و بازرسی مختلف در ورودی برخی شهرها مستقر هستند.

بنا بر این گزارش، اعضای این گردان به‌دست داشتن در قتل نه زن متهم هستند. در این گزارش آمده است که شش تن از این زنان بر اثر ضرب و جرح شدید با باتوم و کابل مسی و سه تن دیگر به‌ضرب گلوله کشته شده‌اند.

این گزارش می‌گوید که عوامل زینبیات همچنین به ۴۲ زن آسیب‌های مختلف وارد کرده‌اند.

این گزارش ۱۷۲ فقره یورش را که زینبیات انجام داده ثبت کرده است: ۳۱ فقره حمله به تأسیسات خدماتی و بهداشتی، ۷۶ مورد حمله به مدارس و دانشگاه‌ها، و ۶۵ فقره حمله به عبادتگاه‌ها و مراکز آموزش قرآنی.

در این گزارش همچنین آمده است که عوامل زینبیات حدود ۵۷۱ زن را بازداشت کرده یا ربوده‌اند. از این تعداد ۲۳۱ تن هنوز در زندان‌های حوثی‌ها، که تحت نظارت گردان زینبیات هستند، نگهداری می‌شوند.

عوامل زینبیات همچنین حدود ۶۲ تن از بازداشت‌شدگان را در زندان‌های حوثی تحت شکنجه‌های روانی و جسمی قرار دادند و حدود ۴ هزار نفر را نیز استخدام کردند.

بنا بر این گزارش، شماری از این عناصر در صنعا آموزش‌های رزمی دیده‌اند، در حالی که برخی دیگر در لبنان یا ایران به وسیلۀ کارشناسان حزب‌الله یا سپاه آموزش دیده‌اند.

تخلفات بیشتر زینبیات

فیصل المجیدی، معاون وزیر دادگستری یمن، به المشارق گفت که تخلفات ثبت‌شده توسط این شبکه فقط «قلۀ کوه یخ» است.

به‌گفتۀ او، گزارش‌های این شبکه از سال ۱۳۹۶ تاکنون، ریاکاری حوثی‌ها را برملا کرده است؛ آنها که به‌دروغ مدعی پاسداری از ناموس زنان یمنی هستند و از شعارهای مذهبی به‌عنوان پوششی برای جنایاتشان استفاده می‌کنند.

او گفت: «گزارش‌ها بین‌المللی و شهادت‌های کسانی که در زندان‌های حوثی‌ها بوده‌اند و نیز کسانی که در این زندان‌ها به‌عنوان سرپرست کار می‌کردند و بعدها موفق به فرار شده‌اند، جنایات انجام‌شده توسط افراد زینبیات را آشکار کردند.»

المجیدی گفت، برخی از این تخلفات دلیل قرار گرفتن نام برخی از رهبران حوثی در فهرست‌های بین‌المللی تحریم‌شدگان بوده است که از آن جمله افراد می‌توان به سلطان زبین، رئیس سابق ادارۀ تحقیقات جنایی حوثی‌ها، اشاره کرد.

به‌گفتۀ شورای امنیت سازمان ملل متحد، زبین «در اقداماتی که صلح، امنیت، و ثبات یمن را تهدید می‌کند، از جمله نقض قوانین بشردوستانۀ بین‌المللی و نقض حقوق بشر در یمن، دست داشته است.»

او به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم نقش عمده‌ای را در ارعاب، دستگیری‌های هدفمند، کار اجباری، شکنجه، و اعمال خشونت‌های جنسی علیه زنان کنشگر سیاسی ایفا کرد.

به‌گفتۀ المجیدی، عوامل زینبیات زنان جوان را بازداشت می‌کنند «و تحویل رهبران حوثی‌ها می‌دهند تا به آنها تعرض کنند و پس از فیلمبرداری از آنها در وضعیت‌های نامناسب، از آنها باج‌گیری کنند.»

او گفت، این دختران از آن به بعد مجبور می‌شوند به‌عنوان باج، اعمال مشابهی را تکرار کنند تا رهبرانی را که در وفاداری سیاسی‌شان تردید وجود دارد، تحت سلطۀ حوثی‌ها درآورند.

المجیدی گفت: «حوثی‌ها اقدامات شرم‌آوری را علیه زنان انجام داده‌اند و این در حقیقت به‌منزلۀ جنایت علیه بشریت است.»

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر امور حقوقی و حقوق بشر یمن، به المشارق گفت که این وزارتخانه «شکایت‌ها و گزارش‌ها را دریافت می‌کند، همۀ تخلفات گزارش‌شده را پیگیری و ثبت می‌کند، و گزارش‌هایی را بر اساس آن تخلفات آماده می‌کند.»

او با بیان اینکه این کار در چارچوب محافظت از حقوق قربانیان انجام می‌شود، تأکید کرد که این وزارتخانه گزارش‌های یادشده را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهد و همچنین آنها را در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی ارائه می‌کند.