ادامهٔ حضور شبه‌نظامیان ایرانی در سوریه به‌رغم پایین آمدن پرچم‌هایشان

شبه‌نظامیان تحت کنترل ایران در استان دیرالزور در شرق سوریه از ماه گذشته، یعنی از زمانی که اتحادیهٔ عرب مجدداً سوریه را در جمع خود پذیرفت، سروصدای چندانی نداشته‌اند و بنرها و پرچم‌های‌شان را از مقرها و پایگاه‌هایشان جمع‌آوری کردند.

اما کنشگران محلی به المشارق می‌گویند که این شبه‌نظامیان همچنان در مواضع‌شان حضور دارند و حذف شناسه‌های بصری را ترفندی برای هموار کردن مسیر بشار اسد به‌منظور پذیرفته شدن مجدد او توسط اعراب، و نه نشانه‌ای از عقب‌نشینی آنها، توصیف کردند.

برخی از کشورهای عربی خواستار خروج شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران از سوریه به‌عنوان پیش‌نیاز احیای روابط با دمشق بوده‌اند. رژیم سوریه نیز تلاش کرده است که نشان دهد شبه‌نظامیان وابسته به ایران دیرالزور را ترک کرده‌اند.

اما کنشگران محلی می‌گویند که شبه‌نظامیان ایرانی در واقع حضورشان را تقویت کرده‌اند.

عمار صالح، فعال رسانه‌ای، در این‌باره گفت که شبه‌نظامیان وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شهرهای دیرالزور، البوکمال، و المیادین چندی پیش روند پایین آوردن پرچم‌ها و بنرهای شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران را آغاز کردند.

او به المشارق گفت، این روند پیش از اجلاس سران اتحادیهٔ عرب در ۲۹ اردیبهشت در جده، عربستان سعودی سرعت یافت.

به‌گفتهٔ او، پایین آوردن پرچم‌ها به‌عنوان تلاشی برای استتار مقرها و تأسیسات نظامی وابسته به ایران به‌منظور در امان ماندن از حملات هوایی، که تأسیسات و کارخانه‌های موشکی و پهپادی را هدف قرار می‌دهند، آغاز شد.

صالح افزود که رژیم سوریه همچنین تلاش کرده است حضور شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در المیادین را با برافراشتن پرچم‌های سوریه بر پاسگاه‌های ایران پنهان کند تا این تصور ایجاد شود که این شبه‌نظامیان ایرانی نیستند و سوری هستند.

هم‌زمان‌، این گروه‌های شبه‌نظامی پست‌های ایست و بازرسی و مراکز تجمع خود را در شهر دیرالزور، مستحکم‌تر کرده‌اند. آنها به‌تازگی در نزدیکی مجتمع مسکونی انجمن الرصافه در شهر دیرالزور خاکریزهایی را ایجاد کرده‌اند.

او گفت که این مجتمع مسکونی به‌ یک پادگان نظامی برای شبه‌نظامیان تبدیل شده و استحکامات جدیدی در درون و اطراف ارگ الرحبه در حومهٔ المیادین دیده شده است.

صالح گفت، شبه‌نظامیان ایرانی در یک ترفند دیگر در ورودی مقر مشترکشان با سربازان رژیم سوریه پست‌های ایست و بازرسی امنیتی ایجاد کرده‌اند و با پوشیدن لباس نظامی، پرچم‌های سوریه را برافراشته‌اند.

او گفت: «شبه‌نظامیان ایرانی نیز نظارت دقیق‌تری دارند و فیلمبرداری را مطلقاً ممنوع کرده‌اند.»‌

صالح گفت: «آنها در تلاش برای هرگونه درز اطلاعات یا عکس که نشان‌دهندهٔ تداوم حضور ایران و فعالیت‌های آنها در منطقه باشد، استفاده از تلفن‌های هوشمند را برای عوامل‌شان ممنوع کرده‌اند.»

موشک و مهمات

جمیل العبد، فعال رسانه‌ای دیرالزور، نیز به المشارق گفت که شبه‌نظامیان وفادار به سپاه فعالیت‌های خود را در این منطقه متوقف نکرده‌اند.

او گفت، بلکه برعکس، آنها مناطق تحت کنترل خود، به‌ویژه پایگاه نظامی روستای حبوبه در شرق حلب، واقع در حد فاصل الخفسه و مسکنه، را با موشک و مهمات تقویت کرده‌اند.

او گفت، اما «تعداد بنرهای شبه‌نظامیان به‌میزان قابل توجهی کاهش یافته است. البته لشکر فاطمیون از این امر مستثنی است و همچنان به برافراشتن بنرهای خود در تعدادی از مراکز ادامه می‌دهد.»‌

به‌گفتهٔ العبد، برداشتن پرچم‌های ایران صرفاً «تلاشی از سوی رژیم سوریه برای ایجاد این تصور است که این رژیم بیرون راندن شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران از خاک سوریه را آغاز کرده است و این چیزی است که کشورهای عربی آن را به‌عنوان پیش‌نیاز آغاز روند عادی‌سازی روابط مطالبه کرده‌اند.»

اما واقعیت در عمل متفاوت است.

به‌گفتهٔ او، تلاش مشترک ایران و سوریه برای پنهان کردن حضور نیروهای ایران در منطقه یک مسخره‌بازی است؛ چرا که می‌توان با استفاده از ماهواره مراکز حضور شبه‌نظامیان را رصد کرد و هر کسی می‌تواند با عکس گرفتن از شبه‌نظامیان آن را به‌عنوان مدرکی دال بر ادامهٔ حضور آنها مورد استفاده قرار بدهد.

فریبکاری رژیم سوریه

شیار ترکو، پژوهشگر امور ایران، گفت که حضور ایران در سوریه «بیشتر به یک اشغال تبدیل شده است.»

به‌گفتهٔ او، برداشتن پرچم‌های ایران و بنرهای شبه‌نظامیان وابسته به سپاه پاسداران صرفاً ظاهرسازی رژیم سوریه است.

ترکو یادآور شد: «ایران صرفاً به این دلیل که سوریه به اتحادیهٔ عرب بازگشته و روند عادی‌سازی آغاز شده است، از سوریه خارج نخواهد شد.»‌

«ایران در دستگاه‌های نظامی، امنیتی، و نیز اقتصاد سوریه رخنه کرده است و سوریه حلقهٔ ارتباطی مهمی میان عراق و لبنان به‌منظور ایجاد مسیری میان تهران و لبنان است.»

او با بیان اینکه رژیم سوریه از زمان به قدرت رسیدن به فریبکاری شهرت داشته است، افزود که دروغگویی سوریه دربارهٔ حضور ایران در منطقه مایه شگفتی نیست.

ترکو گفت، بیرون راندن گرو‌ه‌های شبه‌نظامی ایران، از جمله لشکر فاطمیون و هنگ ۴۷‌ام، کار آسانی نخواهد بود.

او افزود که این شبه‌نظامیان اغلب همراه با اعضای خانواده‌شان که به سوریه نقل مکان کرده‌اند، در نزدیکی دیرالزور، پالمیرا، و حلب مستقر شده‌اند، و همین امر بیرون راندن آنها از خاک سوریه را به روندی بسیار دشوار تبدیل می‌کند.

به‌گفتهٔ او، این امر نشان می‌دهد که نقشهٔ ایران از همان اول مبتنی بر اشغالگری بوده است، و معنایش این است که این شبه‌نظامیان هیچ جا نخواهند رفت.

شورای آتلانتیک در روز ۲۶ اردیبهشت نوشت: «فارغ از میزان حمایت اعراب از اسد، او نمی‌تواند از ایران بخواهد که کشورش را به‌میل خود ترک کند.»‌

«مقامات بلندپایهٔ ایران سوریه را استان سی و پنجم ایران توصیف کرده‌اند تا به این ترتیب، تأکید کرده باشند که فعالیت‌های ضدایرانی در سوریه از نگاه آنها هم‌تراز ناآرامی‌های داخلی است.»‌