منلو پارک، کالیفرنیا -- متا بیش از ۲۰۰ حساب کاربری مستقر در چین را که در شبکههای اجتماعی سراسر جهان اطلاعات نادرست منتشر میکردند، حذف کرده است.
این شبکههای نشأت گرفته از چین، در بسیاری از مناطق از جمله ایالات متحده، اروپا، هند، تبت، تایوان، جنوب صحرای آفریقا، ژاپن، آسیای میانه، و جامعهٔ اویغور کاربران شبکههای اجتماعی را در سراسر جهان هدف قرار دادهاند.
شرکت مادر فیسبوک در گزارش سهماههٔ تهدید خصمانهٔ خود که چهارشنبه (۱۳ اردیبهشت) منتشر شد، گفت، آنها بر اساس قانون «رفتار هماهنگ بدون تایید اصالت» [فیسبوک] به نقض خط مشی متا متهم بودند و پیش از آنکه قادر به ایجاد مخاطب باشند، حذف شدند.
در این گزارش آمده است: «این آخرین [پستهای] حذفشده نشانگر تغییری در ماهیت فعالیت سیآیبی مستقر در چین با عوامل تهدیدکنندهٔ جدید، هدفگیریهای تازهٔ جغرافیایی، و تاکتیکهای خصمانهٔ نوین است که ما پیدا کردهایم.»
در این گزارش آمده است: «این شبکههای تازه طیفی از تاکتیکهای مختلف را که ما پیشتر در عملیاتهای انجامشده از چین ندیده بودیم آزمایش کردند.»
به گزارش متا، این شبکهها در بسترهای متعدد - از جمله فیسبوک، اینستاگرام، یوتیوب، توییتر، تلگرام، پی پال، ارز دیجیتال، بلاگ اسپات، ردیت، وردپرس، و فریلنسرداتکام - فعالیت میکردند.
بهگفتهٔ متا، این شرکت ۱۰۷ پروفایل فیسبوک و ۳۵ حساب اینستاگرام مرتبط با یک شبکه را حذف کرده است.
متا گفت: «در پس پردهٔ این شبکه، افراد عمدتاً به زبانهای انگلیسی، روسی، اویغوری، و چینی دربارهٔ اخبار و رویدادهای جاری در مناطقی که هدف قرار گرفتند، مطلب منتشر میکردند.»
متا افزود که این موضوعات شامل «ژئوپلیتیک در آسیای میانه، تأثیر سازمان پیمان امنیت جمعی، سازمان کشورهای ترک، و اعمال تحریمهای ضدروسیه بر کشورهای آسیای میانه است.»
در این تبلیغات همچنین هشدارهایی علیه تحریم بازیهای المپیک ۲۰۲۲ پکن، ادعاهایی مبنی بر عملکرد نادرست سیاست خارجی ایالات متحده در آفریقا، و ادعای سوءاستفاده از مهاجران، بهویژه پناهندگان مسلمان، در اروپا، دیده میشد.
محتوای دیگر شامل «ادعاهای شرایط زندگی راحت برای اویغورها در چین و انتقاد از سیاستمداران در تایوان بود.»
رفتاری تازه
متا افزود، ۵۰ پروفایل فیسبوک و ۱۰ حساب کاربری اینستاگرام مرتبط با یک شبکهٔ دیگر مستقر در چین را حذف کرده است.
در این بیانیه آمده است: «تازهترین رفتارها شامل ایجاد یک شرکت رسانهای در غرب، استخدام نویسنده از سراسر جهان، پیشنهاد استخدام معترضان، و مشارکت با یک سازمان غیردولتی در آفریقا بود.»
به گزارش خبرگزاری فرانسه، با این که متا برخی از حسابها را حذف کرده، بخش اعظم محتوای این شبکهها بهصورت آنلاین باقی مانده است.
یک حساب کاربری در توییتر که در گزارش متا «نیو یوروپ آبزرویشن» نامیده شد، محتوایی جنجالی را به اشتراک گذاشت. این مطلب تا همین تازگیها، یعنی ۸ اردیبهشت، مهاجران به اروپا و کنشگران همجنسگرای زن و مرد، دوجنسگرا، و تراجنسیتی (الجیبیتی) را مورد حمله قرار میداد.
در یکی از توئیتهای این گروه در مرداد گذشته آمده بود که این گروه در حال استخدام «کارگران پارهوقت» است تا در مجارستان در تظاهرات علیه جورج سوروس، یک میلیاردر بشردوست -- که غالباً هدف تئوریهای توطئهٔ کاربران راست افراطی است -- مشارکت کنند.
در برخی از پستهای توییتری آن از توییتهای پرمخاطب کاربران راست افراطی استفاده میشد.
در میان پیامهای متمرکز اروپا، محتوایی بود که خط مشی پکن را پیرامون سیاستهایش در منطقهٔ شینجیانگ چین پیش میبرد.
پکن طی چند سال گذشته بیش از یک میلیون اویغور و دیگر ساکنان عمدتاً مسلمان و ترکزبان منطقهٔ شینجیانگ، واقع در دورترین نقطهٔ غرب کشور، را در شبکهای مخفی از بازداشتگاهها و زندانها حبس کرده است.
اتهامات مطرحشده علیه پکن شامل حبس دستهجمعی، بیگاری، عقیمسازی اجباری، تجاوز جنسی سازمانیافته و تخریب اماکن فرهنگی و اسلامی اویغورهاست.
یک حساب کاربری دیگر، که بهگفتهٔ متا توسط این شبکه اداره میشد، بیشتر بر موضوعات تفرقهافکنانه در ایالات متحده، از جمله خشونت پلیس، جنایت، و حقوق دگرباشان جنسی متمرکز بود.
بهگفتهٔ متا، این شبکه توسط یک شرکت صوری مستقر در بریتانیا بهنام «لاندن نیو یوروپ التیدی» اداره میشد، و سوابق این شرکت و نقشههای گوگل نشان میدهد که از یک ساختمان آپارتمانی معمولی در شمال شرقی لندن مشغول به فعالیت بود.
متا گفت که این گروه در پی استخدام نویسندگان آزاد از آسیای میانه بهمنظور تولید محتوا بود، و نیز «تلاش میکرد افرادی را برای ضبط ویدئوهایی به زبان انگلیسی که توسط این شبکه نوشته شده بود، استخدام کند.»
بهگفتهٔ متا، در حالی که این شبکه تلاش میکرده منشأ و هویت افراد فعال را پنهان نگه دارد، متا پیوندهایی میان این شبکه با یک شرکت چینی بهنام فناوری شبکهٔ «شیان تیانوندیان» پیدا کرده است.
متا گفت، این شبکه از روز دوشنبه تا جمعه از ساعت ۹ بامداد تا ۵ بعد از ظهر بهوقت چین، با کاهش فعالیت در زمان ناهار و فعالیت بسیار کمتر در تعطیلات آخر هفته، مشغول بهکار بود.
سوابق این شرکت چینی که توسط خبرگزاری فرانسه مشاهده شد حاکی از آن است که رئیس این شرکت با یک شهروند چینی که بهعنوان مدیر «لاندن نیو یوروپ التیدی» در بریتانیا فهرست شده بود، همنام بود.
شرکت «شبکه فناوری شیان تیانوندیان» به درخواستهای خبرگزاری فرانسه برای پاسخگویی واکنشی نشان نداد.
خبرگزاری فرانسه همچنین روز پنجشنبه از طریق یک آدرس ایمیل که در حساب توییتر «نیو یوروپ آبزرویشن» فهرست شده بود، با آن شرکت تماس گرفت، اما پاسخی دریافت نکرد.
متا گفت، یکی دیگر از گروههای مستقر در چین که در این گزارش آمده، که عمدتاً بر هند و تبت تمرکز داشتند، ۷۳ هزار دلار برای تبلیغات در فیسبوک هزینه کردند.
توییتر و فیسبوک رسماً در سرزمین اصلی چین مسدود شدهاند و کاربران برای استفاده از وبسایتها و برنامههای خود به شبکههای خصوصی مجازی ممنوعه نیاز دارند.
تهدیدهای خصمانه
متا حدود شش سال پیش، یعنی زمانی که برای نخستین بار یافتههای خود پیرامون عملیات نفوذ روسیه را به اشتراک گذاشت، گزارش تهدید عمومی خود را آغاز کرد.
روسیه مدتهاست که متهم به راهاندازی «مزرعههای ترول» در تلاش برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی در غرب است. این در حالی است که تصور نمیشود چین در آن زمینه پیشرفتی حاصل کرده باشد.
اما متا گفت که پیچیدگی تازهترین شبکههایی که این شرکت در رابطه با عملیاتهای مستقر در چین کشف کرده، افزایش یافته است.
مقامات ایالات متحده همچنین ماه گذشته گفتند که گروهی از افسران وزارت امنیت عمومی چین را متهم کردهاند. بهگفتهٔ این مقامات، این افسران، شبکهای از حسابهای شبکههای اجتماعی را برای انتشار پیامهای طرفدار حکومت پکن اداره کردهاند.
تقریباً در همان زمان، مقامات انتظامی ایالات متحده دو مرد را بهدلیل ایجاد یک «ایستگاه پلیس» چینی در نیویورک دستگیر کردند.
شرکت تحقیقاتی «گرفیکا» در بهمنماه فاش کرد که یک شبکهٔ مرتبط با چین را کشف کرده است. این شبکه، که یک رسانهٔ خبری ساختگی بهنام «ولفنیوز» را تبلیغ میکرد، برای پخش نکات گفتمان طرفدار حکومت پکن از مجریهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی استفاده میکرد.
متا همچنین ۴۰ حساب کاربری فیسبوک را که توسط یک شبکهٔ مستقر در ایران اداره میشد حذف کرد. این شبکه عمدتاً اسرائیل، بحرین، و فرانسه را هدف قرار میداد.
متا گفت: «این عملیات در چندین سرویس اینترنتی از جمله فیسبوک، توییتر، تلگرام، یوتیوب و انجمنهای هکری انجام شد؛ جایی که این شبکه ادعا میکرد نهادها را در کشورهای قربانی هک کرده است.» متا در ادامه افزود که نمیتواند تایید کند که آیا هکهای ادعاشده واقعاً رخ دادهاند یا نه.
بهگفتهٔ متا، اهداف شامل «رسانههای خبری، شرکتهای لجستیکی و ترابری، مؤسسههای آموزشی، یک فرودگاه، یک سرویس دوستیابی و یک مؤسسهٔ دولتی» است.