به غارت بردن ثروت و ایجاد ناامنی در مالی، مأموریت گروه واگنر روسیه در این کشور

به‌گفتۀ سربازان و مقامات سابق، سیاست‌ها و اقدامات روسیه در منطقۀ ساحل واقع در غرب و شمال مرکز آفریقا، از جمله حضور مزدوران گروه واگنر، وضعیت امنیتی این منطقه را وخیم‌تر کرده است.

سیدی عبدالقادر، ساکن شمال مالی و سرباز سابق ارتش مالی گفت روسیه با مستقر کردن ٢۰۰۰ جنگجوی واگنر در مالی قصد دارد از منافع خود محافظت کند نه اینکه به مبارزه با تروریسم بپردازد.

عبدالقادر گفت: «دولت مالی اخیراً دو گروه از عناصر واگنر را به شمال اعزام کرده است. القاعده با یکی از این گروه‌ها درگیر شد و چهار عنصر آن را کشت و یک نفر دیگر را به اسارت گرفت.

به‌گفتۀ او گروه دیگر به سمت مرکز مالی رفت و در آنجا با جبهۀ آزادیبخش ماسینا درگیر شد. گردان مذکور خسارات سنگینی به گشت واگنر وارد ساخت و آن را وادار کرد به پایتخت، یعنی باماکو برگردد.

روز ٤ آبان‌ماه، یک مقام ارشد ایالات متحده گفت وضعیت مالی «به‌طور قابل توجهی وخیم‌تر» شده است که نتیجۀ مستقیم انتخاب‌های حکومت نظامی این کشور، از جمله تصمیم برای همکاری با گروه واگنر، یک شرکت امنیتی خصوصی روسی است.

حکومت نظامی مالی که در سال ١٣٩٩ قدرت را به‌دست گرفت، در ادامۀ یک دهه مبارزه با شورشگران افراطی از فرانسه به‌عنوان متحد سنتی خود فاصله گرفته است و به روسیه نزدیکتر شده است. با این حال داشتن ارتباط با گروه واگنر را انکار می‌کند.

خبرگزاری فرانسه گزارش داد که مقامات فرانسوی به تلاش روزافزون روسیه برای گسترش نفوذ خود در غرب آفریقا از جمله از طریق گروه واگنر اشاره کرده‌اند.

اخیراً مؤسسۀ پژوهش‌های استراتژیک ایرسم فرانسه که وابسته به آکادمی نظامی این کشور است به «گسترش اطلاعات نادرست در اینترنت، عمدتاً با هدف تخطئۀ حضور فرانسه و در عین حال توجیه حضور روسیه» اشاره کرد.

نقش روسیه در مالی باعث شده است کمکی که این کشور آفریقایی می‌توانست از منابع دیگر دریافت کند محدود شود.

ماه گذشته ویکتوریا نولند از وزارت امور خارجۀ ایالات متحده گفت: «توانایی ایالات متحده برای کمک به مالی در بخش امنیتی... به‌دلیل تصمیم دولت مالی برای برقراری روابط نزدیک با واگنر شدیداً محدود شده است».

قصی راس المعا، کارشناس مسائل امنیتی اهل الجزایر گفت: «حضور عناصر واگنر در شمال مالی با هدف مقابله با نفوذ فرانسه در منطقه و تقویت نفوذ رژیم نظامی طرفدار روسیه در مالی صورت می‌گیرد.»

او به المشارق گفت این اقدام همچون ابزاری برای تسهیل مأموریت گروه واگنر تلقی می‌شود که همان به غارت بردن ثروت مالی است. وی اشاره کرد که نیروهای واگنر عمدتاً در مناطق غنی از طلا، آهن و سایر منابع طبیعی مستقر هستند.

متهم بودن واگنر به کشتن غیرنظامیان

المعا گفت بنا به گزارش‌ها، دولت مالی [ماهیانه] ١۰ میلیون یورو در ازای خدمات نظامی گروه واگنر به این گروه می‌پردازد.

با این حال به‌گفتۀ او «حضور واگنر در مالی به وخامت اوضاع امنیتی در شمال مالی انجامیده است.»

او گفت: «عناصر واگنر از یک گروه تروریستی موسوم به گردان حیجی حمایت می‌شوند که روابط نزدیکی با «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) دارد و اعضای آن عمدتاً از گروه نصرت الاسلام و المسلمین جدا شده‌اند.»

دولت نظامی مالی پیامدهای منفی حضور مزدوران واگنر را در مالی انکار کرده است و مدعی است که در مبارزه با تروریسم در منطقۀ ساحل پیشرفت‌هایی داشته است.

با این حال، وقایع میدانی خلاف این موضوع را ثابت می‌کند.

روز ١١ آبان‌ماه، گاردین به‌نقل از منابع محلی گزارش داد در روز ٨ آبان‌ماه عناصر گروه واگنر با حمایت سربازان ارتش مالی دست‌کم ١٣ غیرنظامی را در شهر موپتی در مرکز مالی کشتند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، تعدادی از ساکنان محلی گفتند این غیرنظامیان در یک عملیات هوایی در مقیاس وسیع در منطقه‌ای کشته شدند که پایگاه گروه‌های افراطی تلقی می‌شود.

منابع محلی گفتند پس از آن حمله‌ای زمینی توسط نیروهای مالی و مزدوران گروه واگنر به روستایی در نزدیکی تننکو انجام شد.

به‌گفتۀ آنها، در میان کشته‌شدگان یک زن، دختر و نوه‌اش به چشم می‌خورد.

قبضه کردن منابع آفریقا

عمر سیدی محمد، روزنامه‌نگار سازمان رادیو و تلویزیون مالی (ORTM) گفت نیروهای مالی در بخش مرکزی کشور، کنترل بسیاری از شهرها و روستاها را به‌دست گرفته‌اند.

او گفت این شهرها و روستاها در موپتی، سگو، هومبوری، دوئنتزا و باندیاگارا واقع شده‌اند و تا همین اواخر تحت کنترل گروه‌های افراطی بودند.

به‌گفتۀ او از زمان خروج نیروهای فرانسوی وضعیت امنیتی در محدودۀ مرز سه کشور مالی، نیجر و بورکینافاسو با سرعتی بی‌سابقه رو به وخامت گذاشته است.

محمد گفت این کار به داعش اجازه داده است کنترل مناطق استراتژیکی مانند آندرامبوکانه، تسیت و تامالات را در اختیار بگیرد.

به‌گفتۀ او احتمالاً گائو و مناکا شرقی‌ترین بخش‌های کشور هستند که روسیه در آنجا حضور دارد.

میرچا مریک، روزنامه‌نگار رومانیایی به المشارق گفت روسیه با استفاده از مزدوران واگنر مرحلۀ تازه‌ای از مداخله را در کشورهای آفریقایی دستخوش کودتاهای نظامی، آغاز می‌کند.

او گفت هدف اصلی روسیه در اختیار گرفتن کنترل منابع آفریقا است که هدف برخی از کشورهای دیگر از جمله چین نیز محسوب می‌شود. او گفت در حال حاضر چین ذی‌نفع اصلی این رقابت است.