هجمۀ حزب‌الله به خیابان حمراء بیروت با برگزاری مجالس عزاداری عاشورا

بیروت -- حزب‌الله از دهم مرداد در سالن تئاتر المدینه در خیابان حمراء بیروت، مجالس عزاداری عاشورا برگزار کرده است، حرکتی که از نظر اهالی خیابان و فعالان مقدمه‌ای برای فعالیت‌های آیندۀ این گروه مورد حمایت ایران محسوب می‌شود.

این مجالس همه‌روزه بین ساعت ۵:۳۰ تا ۶:۳۰ عصر توسط شیخ حسین عزالدین برگزار می‌شود. او به این معروف است که مستمعین خود را به سرمشق قرار دادن قاسم سلیمانی، سردار کشته‌شدۀ ایرانی، و سید عبدالله فحص، خطیب و قاری، دعوت می‌کند.

سلیمانی در دی‌ماه ۱۳۹۸ در بغداد کشته شد.

به کسبه و اهالی خیابان حمراء گفته‌اند که فعالیت‌های هنری در مدت برگزاری مجالس عزاداری ممنوع است و بازار پرجنب‌وجوش خیابان حمراء -- از جاذبه‌های گردشگری بیروت -- از روز یکشنبه (۱۶ مرداد) تا پایان یکشنبۀ هفتۀ آینده به تعلیق درآمده است.

روی پوستری که به دیوارها چسبانده شده اعلام شده است که بازار «با توجه به جو منطقه» بسته شده است.

اما به نظر بسیاری از اهالی محلی، بسته شدن و تغییر کاربری سالن تئاتر و خیابان برای یک مراسم مذهبی نوعی هجمۀ فرهنگی محسوب می‌شود.

آنها برگزاری این مجالس و تعطیلی بازار را تلاش حزب‌الله برای کنترل کامل خیابان حمراء و هر آنچه نماد آن است می‌دانند، چرا که این خیابان مردم لبنان و بازدیدکنندگان از هر طیفی را دور هم جمع کرده است.

رسانه‌های همسو با حزب‌الله ادعا کردند مجالس عزاداری عاشورا «به درخواست اهالی خیابان حمراء» برگزار شده است و هزینه‌های مالی آن را کسبه و اهالی محلی پرداخته‌اند.

اما اسماعیل فقیه، روزنامه‌نگار، در مقاله‌ای برای رسانۀ جنوبیه نوشت که اقدام حزب‌الله در اجاره کردن سالن تئاتر المدینه «تلاشی است برای اشغال فرهنگ [هنرهای] تجسمی» که در این سالن تئاتر به نمایش در‌می‌آید.

او با اشاره به اقدام این حزب مورد حمایت ایران در «اشغال خیابان‌ها، روستاها و شهرها» و پوشاندن همه جا با «تصاویر سلیمانی، پارتیزان ایرانی، و [علی] خامنه‌ای [رهبر ایران]»، گفت این کار جزئی از یک الگوی همیشگی است.

بسام صفصوف، کاربر توئیتر، با انتشار مطلبی در این شبکۀ اجتماعی گفت: «بعد از اینکه تهاجم با سلاح را تمام کردند، تهاجم فرهنگی را شروع کردند. عاشورا در صحنۀ سالن تئاتر المدینه خیابان حمراء.»

چالش فرهنگی

فراس اللبان، از اهالی خیابان حمراء، به المشارق گفت: «از قدیم مجالس عزاداری عاشورا در حسینیه‌ها برگزار می‌شده، نه روی صحنه».

وی افزود تصمیم حزب‌الله برای برگزاری این مجالس در یک سالن تئاتر در خیابانی که به تنوع فرهنگی و مذهبی معروف است شایان توجه است، و این حرکت حزب‌الله را «تلاش وقیحانه‌ای برای تحمیل ایدئولوژی و فرهنگ ایرانی خود بر ما» توصیف کرد.

او گفت: «اگر حزب‌الله در زمینۀ استبداد و سلطه‌ای که بر لبنان روا می‌دارد طور دیگری بود ما هم برگزاری این مراسم و شرکت در آن را درک می‌کردیم».

وی افزود این حزب فعلاً دارد «مظاهر این خیابان را [از لحاظ لبنان متحد] به چالش می‌کشد».

به‌گفتۀ علی الامین، نویسنده سیاسی، حزب‌الله عاشورا را «به مناسبتی ایدئولوژیکی برای حمایت از یک ایدئولوژی سیاسی مشخص [تبدیل کرده است]، در حالی که این مراسم یادبود نباید به انحصار یک گروه پارتیزان درآید».

او به المشارق گفت افزون بر این، حزب‌الله با انتخاب سالن تئاتر المدینه برای برگزاری مراسم عاشورا، «تعامل با دیگران را ترویج نمی‌کند».

آقای امین گفت: «ما با ذهنیت منسوخی مواجهیم که امروز در سالن تئاتر المدینه برای ارعاب و تهدید مردم و نه برای فراهم کردن فرصتی جهت آشتی و گفتگو نمایان شده است».

طلال الجردی، بازیگر، گفت سالن تئاتر باید در اختیار کسانی باشد که می‌خواهند نمایشی به اجرا بگذارند. وی افزود: «آنچه در سالن تئاتر المدینه اتفاق می‌افتد، یعنی مراسم عاشورا، خیلی عجیب است».

او برگزاری مراسم عاشورا در سالن تئاتر المدینه را «به آنچه اخیراً در نمایشگاه بین‌المللی کتاب عرب بیروت رخ داد، که در آن یک غرفه به قاسم سلیمانی اختصاص یافته بود»، تشبیه کرد.

حزب‌الله همچنین به دنبال این است که از طریق مدارس المهدی وابسته به خود، میراث سلیمانی را ابدی کند؛ در این مدارس، «ارزش‌ها» و دستاوردهای این فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گرامی داشته می‌شود.

سلطۀ حزب‌الله

حسان قطب، مدیر مرکز تحقیقات و مشاورۀ لبنان، گفت حزب‌الله دست به «تقدیس وجهه و رهبران خود» در تمامی حوزه‌هایی که حمایت می‌شود زده است و توجهی به کسانی که موافق فرهنگ و آیین این حزب نیستند ندارد.

او به المشارق گفت: «حزب‌الله همچنین سعی دارد برداشت خود از بعضی مناسبت‌ها یا رویدادهای تاریخی دوران اسلامی را به شکلی تحمیل کند که در خدمت اهداف، باورها و دکترین خودش باشد».

او گفت با معرفی وقایع کربلا در سالن تئاتر المدینه در قلب خیابان حمراء بیروت و برپا کردن چادرهای عاشورا، «حزب‌الله می‌خواهد به فرهنگ شهر دست‌درازی کند».

آقای قطب افزود این حزب با انجام این اقدامات به دنبال این است که «دامنۀ کنترل و گسترش [نفوذ] فرهنگی و فکری و ایدئولوژی خود به تمام مناطق لبنان، خصوصاً مناطق مسلمان‌نشین، را نشان دهد».

وی خاطرنشان کرد حزب‌الله «آنچنانکه در سایر مناطق لبنان موفق بوده در تغییر صحنه، فرهنگ، نقش، تاریخ و هویت بیروت موفق نخواهد شد، اما قطعاً در ایجاد موانع و دیوارهای تفرقۀ فرقه‌ای و مذهبی موفق شده است».

آقای قطب در پایان گفت حزب‌الله همچنان به تشدید این تفرقه‌ها «با توسل به زور» ادامه می‌دهد.