یک فايل صوتی درزکرده از گفتگوی میان دو تن از مقامات ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به طور مخفیانه ضبط شده بود، نوری تازه را بر رسوايی فساد مربوط به سال ۱۳۹۸ افکنده است. این در حالی است كه بسياری از افراد رژيم ترجیح می دادند این موضوع در گذشته باقی بماند و فراموش نشود.
این فایل صوتی که روز ۲۴ بهمن به بیرون درز کرد و از آن زمان به طور گستردهای انتشار یافت، حاوی گفتگوی ضبط شده سه سال پیش محمدعلی جعفری، فرمانده وقت سپاه پاسداران، و صادق ذوالقدرنیا، معاون اقتصادی اوست.
این فایل صوتی به رویدادهایی که در سال ۱۳۹۶ در خبرها منتشر شده بودند مفهوم تازهای می بخشد. در آن زمان، گزارش هایی از فساد گسترده و پولشویی در شرکت «هلدینگ یاس» درز کرده بود. این یکی از شرکت های صوری سپاه است که در سال ۱۳۹۴ تأسیس شد.
این شرکت -- که توسط گروهی از فرماندهان بانفوذ سپاه و نیروی قدس آن تأسیس شد -- در رابطه با اختلاس حدود ۱۳۰ هزار میلیارد ریال به ارزش تقریبی ۱.۸ میلیارد دلار در آن زمان مجرم شناخته شد.
شرکت «هلدینگ یاس» علاوه بر جعفری و محمدباقر قالیباف، شهردار وقت تهران، از حمایت بیشائبه مجتبی خامنهای، پسر رهبر جمهوری اسلامی، و قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه، نیز برخوردار بود.
این شرکت از حمایت حسین تائب، یک مقام بلندپایه سپاه، نیز برخوردار بود. تائب روحانی بانفوذی است که به مدت دو دهه در مناصب ارشد سپاه فعال بوده است.
تائب در سال ۱۳۸۶ فرمانده نیروی مقاومت بسیج، نهاد وابسته به سپاه، شد و از سال ۱۳۸۸ به عنوان رئیس سازمان اطلاعات سپاه، که توسط علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، منصوب می شود، مشغول به کار بوده است.
سازمان اطلاعات سپاه در سال ۱۳۹۸ با اداره اطلاعات راهبردی خود ادغام شد و تائب در سمت ریاست خود باقی ماند.
نام تائب در فهرست سیاه ایالات متحده قرار دارد و او از ورود به کشورهای اتحادیه اروپا، جایی که دارایی های او مسدود شده اند، نیز منع شده است.
بنا به گفته اتحادیه اروپا، این ممنوعیت به دلیل آن است که «نیروهای تحت فرمان تائب در ضرب و جرح، قتل، بازداشت، و شکنجه معترضان مسالمتجو» در جریان تظاهرات گسترده یک دهه گذشته مشارکت داشتند.
«هلدینگ یاس»
شرکت «هلدینگ یاس» به عنوان بازوی اصلی «بنیاد تعاون اقتصادی» سپاه پاسداران شناخته می شد و عملاً به عنوان خزانهداری سپاه پاسداران خدمت می کرد.
این شرکت داراییهای عمده دولتی را در اختیار داشت و بر املاک و مستغلات متمرکز بود. «هلدینگ یاس» همچنین در معاملات و واسطهگری معامله های کلان به عنوان واسطه عمل می کرد. این شرکت در سال ۱۳۹۶ و پس از برملا شدن گزارشهایی مبنی بر فساد گستردهای که به آن دچار شده بود، تعطیل شد.
چند تن از مدیران متوسط آن در نتیجه درز این موضوع بازداشت شدند و احکام سنگین حبس دریافت کردند، اما گزارش شده است که مدیران و دست اندرکاران رده بالای آن مانند مجتبی خامنه ای، تائب، و قالیباف هنوز حتی مورد بازجویی قرار نگرفتهاند.
قالیباف حتی به ریاست مجلس رسید.
با این حال، درز این مسئله سبب خدشه دار شدن اعتبار «هلدینگ یاس» شد و به تعطیل شدن آن انجامید. این در حالی است که فعالیتهای نامشروع، فساد گسترده، و تسلط شدید سپاه بر کشور بیوقفه ادامه داشته است.
شهرت سپاه به حدی بود که حسن روحانی، رئیس جمهوری پیشین، زمانی آن را «دولت مسلح» ایران توصیف کرد.
فایل صوتی درز کرده
این فایل صوتی که گفت و گوی ۴۹ دقیقهای جعفری و ذوالقدرنیا در آن ضبط شده است، روز ۲۲ بهمن فاش شد و فارس نیوز، خبرگزاری وابسته به سپاه، روز ۲۵ بهمن آن را «معتبر» تشخیص داد.
گفت و گوی این دو مرد عمدتاً بر تخصیص پول به بخشهای گوناگون سپاه متمرکز بود.
در آن هنگام جعفری درون سپاه و در دفتر خامنه ای مخالفانی داشت. مدت کوتاهی پس از ضبط این گفت و گو، یعنی حدود سه سال پیش از افشای آن، جعفری از فرماندهی سپاه برکنار شد.
بخش آمادگی و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران (ارتش) موسوم به «اتکا»، سال هاست که تحت سلطه سپاه پاسداران بوده است.
با این حال، ذوالقدرنیا در این فایل درز کرده خاطرنشان میکند که «ما [سپاه] باید کاری در مورد اتکا انجام دهیم؛ چرا که به تازگی ارتشیها سعی کردهاند مسیرشان را [از ما] جدا کنند.»
هر دو نفر طی گفت و گویشان اظهار می کنند که می خواهند «کل ماجرا» در مورد پول و تخصیص ها را مخفی نگه دارند.
آنها در مورد مقدار پولی که به مردم بدهکار هستند صحبت می کنند. طی اظهارات آنها، این بدهی ۲۰۰ هزار میلیارد ریال، معادل ۱۰ میلیارد دلار آن زمان است. آنها همچنین می گویند، دولت (کابینه روحانی) «هر آن چه را که ما بخواهیم امضا خواهد کرد.»
این دو درباره مبالغ هنگفتی که اکثر سازمان ها و بنیادها، از جمله سپاه، ماهانه به دفتر خامنه ای اختصاص می دهند، صحبت می کنند.
جعفری می گوید: «ما باید از رهبر [خامنه ای] اطاعت کنیم و هر طور که او میل دارد عمل کنیم.» وی سپس اشاره می کند که خامنه ای دستور داده است که ۹۰ درصد بودجه سپاه به نیروی قدس و ۱۰ درصد آن به سپاه پاسداران اختصاص یابد.
هر دو اشاره می کنند که سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه، تقاضا کرده بود که این مبلغ به سپاه قدس اختصاص یابد و خامنه ای آن را تأیید کرد.
مجازات با ترفیع درجه!
به رغم فساد آشکاری که در سال ۱۳۹۶ افشا شد و مقادیر هنگفت پولی که توسط سپاه اختلاس شده بود، دست اندرکاران اصلی آن با پیامدهای ناچیزی روبرو شدند.
جعفری از سمت خود برکنار شد و به او منصب رده پایینتری تحت عنوان فرمانده قرارگاه بقیهالله سپاه، که تمرکز آن بر امور «فرهنگی و اجتماعی» -- و نه صرفاً نظامی -- است داده شد.
ذوالقدرنیا -- که احتمال می رود این گفت و گو را او به صورت پنهانی ضبط کرده باشد -- از سمت خود برکنار شد، اما از زمانی که قالیباف رئیس مجلس شد، به دلیل رابطه نزدیکش با قالیباف مشغول به کار برای او شد.
ناظران خاطرنشان کردند که مجازات های تعیین شده برای مقامات سطح پایینتر دستاندرکار در این جرم مناسب تر بود -- البته اگر احکام به طور کامل اجرا شده باشند.
عیسی شریفی، معاون قالیباف در شهرداری تهران، به ۲۰ سال حبس تعزیری و مسترد کردن رشوههای دریافتی محکوم شد. محمود سیف، که معاون اقتصادی اطلاعات سپاه بود، به ۳۰ سال حبس تعزیری و استرداد اموال به دست آمده از طریق این فساد محکوم گردید.
مسعود مهردادی، معاون اقتصادی بنیاد تعاون سپاه پاسداران، به دو سال حبس تعزیری محکوم شد.
فساد تا خرخره
پس از انتشار گسترده این قابل صوتی درز کرده در شبکه های اجتماعی و بازتاب آن در شمار زیادی از رسانه های داخلی، خامنه ای در ۲۷ بهمن ماه سال جاری در سخنانی به آن اشاره کرد.
وی در دفاع از سپاه پاسداران اعلام کرد که «دشمن قصد دارد به شهید سلیمانی و آبروی او تهمت بزند.»
شماری از اعضای سپاه، مجلس، و دولت، با اعلام حمایت از افرادی که نامشان در این فایل صوتی آورده شده، تلاش کرده اند این پرونده را «بی اهمیت» یا «یک مورد تأسف بار نفوذ» جلوه دهند و آن را رد کنند.
ناظران خاطرنشان می کنند که اکثر اعضای سپاه، مجلس، و دولت از محافظهکاران و نزدیکان به خامنهای هستند.
آنها گفتند که در جمهوری اسلامی، افراد خطاکار سپاه و نزدیکان خامنه ای -- به ویژه اگر برای سپاه پاسداران کار کنند و به صورت فعالانه منطقه را به هم بزنند و در امور کشورهای دیگر مداخله کنند -- در ازای جنایاتشان پاداش می گیرند.
یک ضرب المثل چینی است که میگوید:«ماهی از سر به پایین دچار پوسیدگی می شود.» (معادل فارسی آن: ماهی از سر گنده گردد نی ز دُم)
ناظران میگویند، فساد در ایران هم از سر -- یعنی خامنه ای -- شروع می شود و به «دم ماهی»، یا مقامات رده پایین سپاه و افراد وابسته به سپاه می رسد.