رد شدن محصولات کشاورزی صادراتی ایران از طرف چند کشور و افزایش نگرانی‌ها در مورد مصرف داخلی

طی چند هفته اخیر، کشورهای متعددی با رد کردن محصولات کشاورزی وارداتی از ایران، دلیل آن را وجود ذرات باقیمانده از کودهای شیمیایی و کپک‌زدگی و همچنین طی نشدن مدت قرنطینه کافی ذکر کرده‌اند.

هند، روسیه، ازبکستان، امارات متحده عربی، عمان و ترکمنستان همگی از آبان‌ ماه واردات میوه و سبزیجات از ایران را برگردانده یا آن را ممنوع اعلام کرده‌اند.

این موضوع باعث افزایش نگرانی‌ها نسبت به فروش محصولات ردشده به مردم ایران با قیمت کمتر یا توزیع آن بین افراد فقیر در کشور شده است.

در آبان‌ ماه، ازبکستان هزاران تن سیب‌زمینی ایرانی را به دلیل میزان بالای آفت‌کش رد کرد.

به گزارش دیدبان خاورمیانه ۹ دی‌ ماه، اندکی پس از آن نیز سازمان قرنطینه و حفظ نباتات هند کیوی صادراتی ایران را به دلیل «وجود ذرات سفید» روی میوه‌ها رد کرد.

به گفته رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی، روسیه نیز واردات فلفل دلمه‌ای از ایران را به دلیل عدم ارائه گواهی میزان ذرات باقیمانده آفت‌کش ممنوع اعلام کرد.

به همین منوال، محموله‌های کیوی ایران از امارات متحده عربی برگردانده شد و ترکمنستان واردات سیب‌زمینی از ایران را ممنوع اعلام کرد.

در آخرین مورد نیز جمهوری آذربایجان اعلام کرده است که واردات فلفل دلمه‌ای از ایران را ممنوع خواهد کرد.

بعضی از مقام‌های ایرانی کیفیت پایین آفت‌کش‌های چینی مورد استفاده در کشاورزی را عامل اصلی می‌دانند.

به گفته آنها، اکثر محصولات کشاورزی باید پس از برداشت تا مدت معینی در قرنطینه بماند تا از اثرات زیان‌آور آفت‌کش‌ها کاسته شود، اما آفت‌کش‌های مورد استفاده در ایران مدت طولانی‌تری روی میوه‌ها و سبزیجات می‌ماند و همین موضوع باعث می‌شود مصرف این محصولات برای انسان مضر باشد.

حیدر ساکن‌ برجی، رئیس اتحادیه میوه و سبزیجات شهر مشهد، ۴دی‌ ماه به تجارت نیوز گفت: «طبق بررسی‌های به عمل آمده، سموم استفاده‌شده در محصولات کشاورزی از چین وارد می‌شود.»

رد شدن مکرر محصولات کشاورزی ایران مایه تمسخر و بحث در شبکه‌های اجتماعی شده است و برخی گفته‌اند کاش همه اقلام خوراکی صادر می‌شد تا بدانند هر چیزی که رد شده نباید مصرف شود!

به خاطر افتادن اعتبار ایران

طبق ارقام دولتی، ایران سال گذشته ۶.۵ میلیارد دلار محصولات کشاورزی صادر کرده است.

این کشور جزء ۱۰ تولیدکننده برتر میوه و سبزیجات است، از جمله سیب، مرکبات، هندوانه، خربزه، طالبی، انار و خرما.

مقام‌های دولتی جمهوری اسلامی ادعا کرده‌اند که دلیل اصلی رد شدن محصولات کشاورزی در این اواخر «تغییرات و به‌روزرسانی قوانین و مقررات کشورهای مقصد» بوده و وجود هر گونه مشکل در خود محصولات را انکار کرده‌اند.

فرامرز خداییان، یکی از مقام‌های سازمان غذا و داروی ایران، به خبرگزاری دولتی فارس گفت هر کشوری مطابق با قوانین خودش در خصوص محصولات کشاورزی وارداتی عمل می‌کند.

او گفت: «شاخص باقیمانده سموم ام آر ال نام دارد، که بیشترین میزان حد مجاز باقیمانده سموم را تعیین کمی می‌کند، که ممکن است شاخص هر کشوری به نسبت کشور دیگر سختگیرانه‌تر و یا راحت‌تر باشد.»

او گفت در این مورد، روسیه و کشورهای دیگر اخیراً شاخص خود را تغییر داده‌اند.

او آلودگی یا مسمومیت محصولات کشاورزی ایران را رد کرد و از مردم خواست نگران محصولات غذایی مصرفی خود نباشند.

طبق تارنمای داخلی بهار نیوز، موضوع ذرات باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی صادراتی برای اولین بار اعتبار محصولات کشاورزی و صادرات ایران را به خطر انداخته‌اند.

تا پیش از این وقایع اخیر، یک حقیقت معروف در داخل ایران این بود که «بهترین محصولات برای صادرات انتخاب می‌شود» و محصولات کشاورزی، زعفران و آجیل ایران به عنوان یکی از بهترین محصولات کشاورزی در جهان شناخته می‌شد.

«مافیای کود»

کارشناسان دلیل رد شدن اخیر محصولات کشاورزی را به تعبیر خودشان «مافیای کود» می‌دانند که باعث افزایش فروش سموم به کشاورزان شده است.

آنها می‌گویند مصرف بعضی از محصولاتی که «مافیای کود» استفاده می‌کند در سایر نقاط جهان مجاز نیست.

نعمت احمدی، وکیل ساکن ایران و فعال در حیطه کشاورزی، در سال ۱۳۹۸ نسبت به فعالیت‌های مافیای کود در ایران و نقش آن در ممانعت از اجرای روش‌های علمی در تولید محصولات کشاورزی هشدار داده بود.

او گفته بود: «به عنوان مثال، افرادی وجود دارند که عضو مرکز تحقیقات پسته‌اند اما همزمان یا واردکننده کود هستند یا در واردات کود و آفت‌کش دست دارند و بنا بر این، کارشان مقاومت در برابر داده‌های علمی کشاورزی است.»

شهریار صادقیان، کارشناس ساکن ایران در حوزه کشاورزی و دامپروری، گفت: «استفاده از سموم و آفت‌کش‌های چینی و هندی کم‌کیفیت و تأثیر ماندگار این سموم در محصولات کشاورزی دلایل اصلی رد شدن محموله‌ها بوده است.»

پدرام سلطانی، معاون پیشین اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، مسئولین را متهم کرد که سلامت مردم ایران را به خطر انداخته‌اند.

سلطانی ۴ دی‌ ماه در توییتر نوشت: «کشورهای دیگر یکی یکی محصولات کشاورزی ایران را برگشت می‌زنند. آنها حافظ سلامت شهروندانشان هستند.»

«۸۵ میلیون ایرانی با هشدار خارجی ها آگاه می‌شوند که هر روز سم وارد بدنشان می‌شود. مردم اینگونه می‌میرند یا بیمار و رنجور می‌شوند، هیچ مسئولی هم به روی مبارکش نمی‌آورد.»