مسدود شدن یک اپلیکیشن محبوب قرآن برای میلیون ها مسلمان توسط حکومت چین

قاهره -- پکن با سوءاستفاده از قانونی که توزیع کتب یا مجلات در اینترنت در چین را مستلزم کسب مجوز می کند، یک اپلیکیشن قرآن مورد اعتماد میلیون ها مسلمان در سراسر جهان را مسدود کرده است.

به گفته خدمات مدیریت داده های پاکستان، سازنده اپلیکیشن قرآن مجید، شرکت اپل اوایل ماه جاری این اپلیکیشن را از فروشگاه اپلیکیشن های خود (اپ‌ استور) در چین حذف، و آن را برای حدود یک میلیون کاربر غیرفعال کرد.

به گفته شرکت سازنده، این اپلیکیشن «مورد اعتماد بیش از ۲۵ میلیون مسلمان در سراسر جهان است» و آنها از این اپلیکیشن برای خواندن یا شنیدن قرائت قرآن، یادآوری زمان نمازهای روزانه، مشخص کردن جهت قبله، و مشاهده پوشش مستقیم از مکه و مدینه، و موارد دیگر استفاده می کنند.

به چالش کشیدن مقررات سانسور چین

بی بی سی روز ۲۳ مهر ماه گزارش داد که اپلیکیشن قرآن مجید به دلیل داشتن متون مذهبی غیرقانونی حذف شده است. اما مشخص نیست که این اپلیکیشن دقیقاً چه قوانینی را در چین نقض کرده است.

شرکت سازنده این اپلیکیشن در بیانیه ای که توسط بی بی سی منتشر شد، می گوید: «به گفته اپل، اپلیکیشن قرآن مجید ما به این دلیل از اپ استور چین حذف شده است که حاوی مطالبی بود که مستلزم دریافت مدارک اسناد و بیشتری از مقامات چینی است.»

در این بیانیه آمده است: «ما در تلاش هستیم که با اداره فضای مجازی چین و دیگر مقامات ذیربط چینی تماس بگیریم تا بتوانیم این مسئله را حل کنیم.»

دولت چین به درخواست های گزارشگران برای اظهارنظر در این رابطه پاسخی نداده است.

شرکت اپل نیز آنها را به سیاست حقوق بشری خود ارجاع داده که در آن آمده است: «ما ملزم به رعایت قوانین محلی هستیم و در برخی موارد مسائل پیچیده ای وجود دارند که ممکن است ما در مورد آنها با دولت ها اختلاف نظر داشته باشیم.»

تقریباً همزمان با این موضوع یک اپلیکیشن مذهبی محبوب دیگر به نام اپلیکیشن «کتاب مقدس درخت زیتون» از اپ استور در چین حذف شد.

یک سخنگوی این شرکت به بی بی سی گفت: «در روند بررسی اپ استور به نرم افزار کتاب مقدس درخت زیتون اطلاع داده شد که ما ملزم هستیم مجوزی را ارائه کنیم که نشان دهد اجازه داریم یک اپلیکیشن دارای محتوای کتاب یا مجله را در سرزمین اصلی چین توزیع کنیم.»

«از آنجا که ما فاقد چنین مجوزی بودیم و نیاز داشتیم به روزرسانی اپلیکیشن مان را تأیید کنیم و آن را به مشتریان مان برسانیم، این اپلیکیشن کتاب مقدس را از فروشگاه اپلیکیشن چین خارج کردیم.»

وبسایت سانسورگری اپل، که اپلیکیشن های موجود در اپ استور شرکت اپل در سراسر جهان را رصد می کند، نخستین بار روز ۲۰ مهر ماه حذف این اپلیکیشن ها را گزارش کرد.

«مک آبزرور» روز ۱۳ مهر در گزارشی اعلام کرد که «آدیبل» سرویس کتاب های صوتی و پادکست که متعلق به آمازون است، اپلیکیشن خودش را ماه گذشته از فروشگاه اپلیکیشن ها در چین «به دلیل الزامات مربوط به مجوز» حذف کرد.

شرکت مایکروسافت نیز روز ۲۲ مهر ماه اعلام کرد که شبکه اجتماعی شغل محور خود موسوم به «لینکدین» را به دلیل «چالش های» مربوط به رعایت مقررات سانسورگری پکن، حذف می کند.

یک اقدام «ابلهانه»

راجح صبری، از اداره ارشاد مذهبی وزارت اوقاف مصر، در این باره گفت که تصمیم چین مبنی بر درخواست حدف اپلیکیشن قرآن مجید، «ابلهانه» بود.

او گفت که تصمیم گیری درباره این که آیا این اپلیکیشن حاوی «متون مذهبی غیرقانونی» هست یا نه، نیازمند دانش تخصصی است.

وی گفت که حذف این اپلیکیشن «بدون آن که نخست با مراجع بزرگ مذهبی بررسی و دیدگاه آنها در این باره پرسیده شود، چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.» وی افزود: «این رفتار در رده سرکوب آزادی های مذهبی و آزادی های اعتقادی قرار می گیرد.»

عبدالنبی بکار، یک پژوهشگر سیاسی و استاد دانشکده شریعت و حقوق دانشگاه الأزهر، در این باره گفت که مسئله اسلام به یک دردسر برای حزب کمونیست چین تبدیل شده است.

او گفت:‌ «بنابراین، دولت چین فکر می کند که حذف یک اپلیکیشن اسلامی در شبکه های اجتماعی مسئله ای مهم و هدفی است که باید برای ریشه کنی موج اسلامی به نتیجه برسد.»

وی گفت، اما «با انجام این کار چین رابطه خودش با کشورهای اسلامی را که با آنها روابط نیرومندی دارد، به خطر می اندازد.»

بکار گفت: «از آنجا که مقامات چینی تصمیم شان را به صورت یک جانبه گرفته اند ... حمایتی که می توانستند از سوی کشورهای اسلامی دریافت کنند، از دست دادند؛ چرا که آنها هیچ توجیهی که حتی به صورت حداقلی قانع کننده باشد نیز ارائه نداده اند.»

یکی از مخاطبان افغان سلام تایمز در پاسخ به گزارشی در رابطه با «طرح پنج ساله چینی سازی» پکن نوشت: «در چین گلدسته های مساجد و نشانه های اسلامی ویران شده اند.»

او نوشته است که این خبر همراه با خبر حذف یک اپلیکیشن بسیار محبوب و مورد اعتماد قرآن، نگران کننده است.

«چین با این کار می خواهد به مسلمانان زور بگوید و دولت آن کشور در تلاش بوده است خدمات اینترنت و اطلاعات آنلاین را زیر سلطه خود درآورد.»

خاموش کردن صدای اذان

شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین، سال ها برای «چینی سازی» فشار زیادی را وارد آورده است.

شی در جریان یک سخنرانی در مرداد ماه گفت که گروه های مذهبی و قومی باید «پرچم وحدت چین را بالا نگه دارند.»

مقامات حزب کمونیست چین در چهارچوب طرح «چینی کردن» ۱۳۹۷-۱۴۰۱ به حذف گنبدها و گلدسته های مساجد و دیگر نمادهای معماری اسلامی پرداخته و پخش اذان در بلندگوهای مساجد را ممنوع کرده اند.

این طرح به شکل فعال نه فقط در منطقه شین جیانگ که اکثریت جمعیت آن مسلمان هستند، بلکه در سراسر چین اجرا می شود. این سیاست به ویژه در منطقه شین جیانگ شهرت بسیار بدی پیدا کرده است و گروه های مدافع حقوق بشر و برخی دولت های غربی آن را «نسلکشی» می دانند.

مقامات چینی بیش از یک میلیون اویغور و دیگر مسلمانان ترک -- از جمله قزاق‌ ها و قرقیزها -- را در قریب به ۴۰۰ مرکز شامل اردوگاه‌ های «آموزش سیاسی»، مراکز بازداشت پیش از محاکمه و زندان‌ ها زندانی کرده است.

میلیون‌ ها نفر دیگر تحت نظارت و کنترل بسیار سختگیرانه زندگی می‌ کنند.

پکن از این مراکز به عنوان «مراکز آموزش حرفه ای» دفاع می کند و می گوید، هدفشان ریشه کنی تروریسم و بهبود فرصت های شغلی است.

با این حال، گزارش های گسترده ای وجود دارد مبنی بر اینکه این مراکز بازداشتگاه های اجباری هستند که برخی آنها را به «اردوگاه های کار اجباری» تشبیه کرده اند.

تحقیقات مستقل و مصاحبه های انجام شده با زندانیان پیشین از شکنجه جسمی و روانی، شست‌ و‌شوی مغزی، تجاوز سازمان یافته، عقیم سازی اجباری زنان مسلمان، تجاوز سازمان یافته، عقیم سازی اجباری زنان مسلمان، بیرون آوردن اجباری اعضای بدن، سوء استفاده جنسی و سایر اقدامات وحشتناک،‌ پرده برداشته اند.

از دیگر جنایات انجام شده در شین جیانگ توسط مقامات چین می توان به دستگیری خودسرانه بیش از هزار امام جماعت و چهره مذهبی در منطقه و ویرانی و آسیب رساندن به حدود ۱۶ هزار مسجد اشاره کرد.

بر اساس تحقیقات خبرگزاری فرانسه در سال ۱۳۹۸، ده ها قبرستان در این منطقه تخریب شده و بقایای اجساد و آجرهای مقبره های تخریب شده در سراسر زمین پراکنده شده است.

[ولید ابوالخیر از قاهره در تهیه این گزارش همکاری نموده است.]