عربستان سعودی مانع اصلی «رخنه» در خاورمیانه

تحلیلگران می‌گویند موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی و اهمیت عربستان سعودی در اسلام باعث شده است این کشور به یک متحد محوری در خاورمیانه تبدیل شود و بدون آن هیچ کشور یا نیروی سیاسی‌ نتواند در منطقه نفوذ پیدا کند.

فاضل الهندی، سرپرست مرکز تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی دانشگاه ملک عبدالعزیز، گفت این کشور «به دلیل وجود شهرهای مقدس مکه و مدینه، قلب جهان اسلام» محسوب می‌شود.

او گفت: «این پادشاهی [عربستان] قدرت افزوده‌ ای دارد که به قدرت اقتصادی آن می‌ افزاید چرا که اکثر مسائل خاورمیانه به نحوی از انحا با دین گره خورده است.»

فیصل الخوالدی، استاد دانشکده اقتصاد و مدیریت این دانشگاه در جده، گفت عربستان سعودی «مهد اسلام» است.

او گفت میلیون‌ ها مسلمان از سراسر جهان هر سال برای به جا آوردن مناسک حج واجب و عمره به پادشاهی عربستان سفر می‌کنند.

وی افزود از منظر ژئوپلیتیک، «وفور منابع طبیعی این کشور را به یک نیروی اقتصادی و سیاسی تبدیل کرده است.»

الخوالدی گفت: «[این کشور] یک چهارم ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد، رتبه اول تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی را دارد و بزرگ‌ ترین اقتصاد آزاد در خاورمیانه و آفریقای شمالی است.»

او گفت عربستان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است و در بسیاری از نشانگرها و شاخص‌های جهانی اقتصادی و مالی رتبه بالایی دارد.

وی خاطرنشان کرد قدرت اقتصادی این پادشاهی «باعث تقویت توان سیاسی و دیپلماتیک آن در منطقه شده و آن را به یک متحد ضروری و راهبردی برای هر کشوری تبدیل کرده است که بخواهد نفوذ خود را در منطقه تقویت کند.»

مانع رخنه‌ گران

عبدالله الدخیل، استاد علوم سیاسی دانشگاه ملک سعود در ریاض، گفت علاوه بر قدرت اقتصادی عربستان، وسعت و موقعیت جغرافیایی این کشور نیز نقشی کلیدی در قدرت سیاسی آن ایفا می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد این کشور تقریباً سه چهارم شبه‌ جزیره عرب را اشغال کرده و بزرگ‌ ترین کشور عربی خاورمیانه و پس از الجزیره دومین کشور بزرگ عربی در جهان است.

او گفت پادشاهی عربستان با عراق، کویت، اردن، قطر، امارات متحده عربی، عمان و یمن مرز مشترک دارد.

دخیل گفت عربستان همچنین «دارای ساحلی در دریای سرخ است که سوای موقعیت راهبردی آن در منطقه خلیج فارس، باعث کوتاه‌ تر شدن فاصله این کشور با مصر می‌شود و آن را به نقطه تلاقی ناگزیری برای سیاست‌های منطقه تبدیل می‌کند.»

موقعیت جغرافیایی، تاریخچه دینی و ارتباطات اجتماعی پادشاهی عربستان «آن را به کشور اصلی منطقه تبدیل می‌کند که غلبه بر آن برای هر کشور یا رژیم سیاسی‌ که در صدد رخنه در منطقه باشد غیرممکن است.»

الهندی از دانشگاه ملک عبدالعزیز گفت سعودی‌ ها پیوندهای عشیره ای، طایفه‌ ای و تاریخی با ساکنان کشورهای مجاور دارند، که در روابط سیاسی و دیپلماتیک پادشاهی [عربستان] مشهود است.»

نقش کلیدی در ائتلاف بین‌ المللی

پادشاهی عربستان نقشی کلیدی در ائتلاف بین‌المللی علیه داعش ایفا کرده و در سطح ملی و بین‌ المللی موضعی قوی در برابر افراط‌ گرایی اتخاذ کرده است.

عربستان به همراه ایالات متحده و ایتالیا ریاست مشترک کارگروه ویژه مبارزه با تأمین مالی داعش در ائتلاف بین‌المللی را بر عهده دارد و ۲۷ و ۲۸ اردیبهشت نیز مشترکاً چهاردهمین جلسه آن را از طریق ویدیوکنفرانس میزبانی کرد.

طبق اعلام ائتلاف بین‌المللی، نیروی هوایی سلطنتی عربستان سعودی در پشتیبانی از حملات هوایی ائتلاف بین‌المللی در سوریه ۳۴۱ یورش انجام داده و نیروهای عربستان سعودی در چند طرح ابتکاری تیم‌های نظامی مشترک نیز شرکت کرده‌اند.

علاوه بر این، پادشاهی عربستان برای مقابله با نشر پیام‌ها و تبلیغات افراط‌گرایان نیز تلاش کرده و چند مرکز از جمله مرکز هدفگیری تأمین مالی تروریسم راه‌اندازی کرده که کارشان کاهش تأثیر افراط‌گرایان است.

مرکز هدفگیری تأمین مالی تروریسم در اردیبهشت ۱۳۹۶ ایجاد شد و کشورهای بحرین، کویت، عمان، قطر، امارات متحده عربی و ایالات متحده آمریکا را شامل می‌شود.

این گروه علاوه بر تعقیب دستگاه رسانه‌ ای داعش ، اشخاص حقوقی مرتبط با سپاه و حزب‌ الله لبنان را نیز تحریم کرده است.

مرکز هدفگیری تأمین مالی تروریسم همچنین تحریم‌ هایی علیه عوامل طالبان و حامیان ایرانی آنها که در صدد «تضعیف امنیت دولت افغانستان» بودند وضع کرده است.