عملکرد ایران در مورد کشتی غرق‌ شده و ریاکاری در سیاست‌ های زیست‌ محیطی

عملکرد اخیر دولت ایران در مورد غرق شدن کشتی خارگ، یکی از بزرگ‌ ترین کشتی‌ های نیروی دریایی ایران، حاکی از بی‌ توجهی این کشور نسبت به مسائل زیست‌ محیطی است و نشان از ریاکاری آن در برخورد با دیگران دارد.

به گفته ناظران، غرق شدن این کشتی و نشت نفت آن در دریا تنها آخرین نمونه از سال‌ ها سوء مدیریت زیست‌ محیطی و سازمان‌ یافته رژیم ایران است.

ناو خارگ ۱۲ خرداد در دریای عمان غرق شد این کشتی پس از وقوع یک آتش‌ سوزی که طبق گزارش‌ ها در اتاق موتور آن رخ داده است در سواحل جزیره جاسک ایران غرق شد. در همان روز، یک آتش‌ سوزی بزرگ نیز در یکی از پالایشگاه‌ های اصلی جنوب تهران اتفاق افتاد.

یکی از تحلیلگران سابق مسائل دریایی ایران به شرط محفوظ ماندن نامش گفت: «حریقی که در این کشتی اتفاق افتاده احتمالاً به دلیل قدیمی بودن کشتی بوده است»؛ او به این نکته نیز اشاره کرد که ناو خارگ در دهه ۱۳۵۰ ساخته شده است.

او گفت رژیم ایران «هنوز چاره‌ ای جز ارتقای تجهیزات قدیمی [در زمینه سیستم‌ های تسلیحاتی] ندارد» و به این موضوع اشاره کرد که تحریم‌ های بین‌ المللی ایران را از دسترسی به آخرین فناوری‌ ها منع کرده و همین مسئله نوسازی تجهیزات فعلی را برای این کشور بیش از پیش دشوار کرده است.

تجهیزات کهنه پالایشگاه‌ ها و نیروگاه‌ ها هر سال باعث وقوع آتش‌ سوزی‌ های متعدد در سراسر ایران می‌ شود، اما جمهوری اسلامی همواره خسارات زیست‌ محیطی چنین فجایعی را نادیده می‌ گیرد.

در عکس‌ های ماهواره‌ ای که رسانه‌ های متعدد از محل غرق شدن کشتی خارگ منتشر کرده‌ اند، یک لکه بزرگ نفتی به همراه بقایای کشتی دیده می‌ شود. مقام‌ های ایرانی تاکنون به تأثیر زیست‌ محیطی این حادثه اذعان نکرده‌ اند.

یک مقام مسئول بندر بوشهر در ایران آبان ۱۳۹۸ موضوع نشت نفت به طول ۲۰ کیلومتر در سواحل خلیج فارس را تأیید کرد، اما هم وزارت نفت و هم وزارت امور خارجه در این باره سکوت کردند.

فجایع گسترده زیست‌ محیطی

مقام‌ های عالی‌ رتبه ایران تمایلی به پذیرش این حقیقت ندارند که کشور با مشکلات عدیده زیست‌ محیطی دست و پنجه نرم می‌ کند.

آلودگی هوا یک مشکل همیشگی در تهران بوده است، به طوری که شاخص کیفیت هوا به طور مرتب سطوح بالایی از آلودگی را نشان می‌ دهد و گاهی مدارس پایتخت ایران را به تعطیلی می‌ کشاند.

کاوه مدنی، یکی از مقام‌ های عالی‌ رتبه پیشین در سازمان محیط زیست ایران، سال ۱۳۹۶ هشدار داد که آب آشامیدنی این کشور تا کمتر از ۵۰ سال دیگر تمام می‌ شود، اما کسی به حرف او اعتنا نکرد.

مدنی، از کارشناسان مشهور در زمینه منابع آبی که دولت حسن روحانی از او دعوت کرد برای مدیریت بحران آب به ایران برگردد، بارها در خصوص نگرانی‌ های زیست‌ محیطی به مقام‌ های رژیم هشدار داده است.

هشدارهای او نشنیده گرفته شد، مدت کوتاهی به اتهام جاسوسی بازداشت شد و اندکی پس از آن ایران را ترک کرد.

سازمان اطلاعات سپاه بهمن ۱۳۹۶ هفت فعال و طرفدار محیط زیست را دستگیر کرد.

این سازمان ادعا کرد دوربین‌ هایی که این اشخاص برای پایش وضعیت زیست‌ محیطی ایران استفاده کرده‌ اند برای جاسوسی در نقاط حساس بوده است.

کاووس سید امامی، از فعالان مشهور محیط زیست و محافظ یوزپلنگ که به اتهام دروغین استفاده از دوربین‌ های نظارتی برای جاسوسی دپوهای موشک ایران دستگیر شده بود، همان بهمن‌ ماه در زندان زیر شکنجه جان خود را از دست داد.

مقام‌ های قضایی ایران ادعا کردند مرگ او در اثر خودکشی بوده است.

تحلیلگر مسائل دریایی گفت جمهوری اسلامی «بیشتر از شایستگی فنی به خلوص ایدئولوژیکی اهمیت می‌ دهد.»

«این مشکل به همه سطوح نظام سرایت کرده و به فرار مغزها و سوء مدیریتی که امروز می‌ بینیم دامن زده است.»

اعمال سیاست یک بام و دو هوا

جمهوری اسلامی گرچه به هشدارهای کارشناسان خود درباره تنزل وضعیت زیست‌ محیطی و عدم تسلط نشتی‌ های نفتی در سواحل خلیج فارس بی‌ توجهی کرده، در مورد دیگران به استانداردهای بالاتری نسبت به آنچه خود قبول دارد اتکا کرده است.

این کشور دی‌ ماه یک نفتکش کره جنوبی را به اتهام آلودگی زیست‌ محیطی در تنگه هرمز توقیف کرد؛ خدمه و متصدیان کشتی این اتهام را رد کرده‌ اند.

در نهایت، ایران سه ماه بعد با دخالت دولت کره جنوبی این کشتی را آزاد کرد.

ظاهراً توقیف این کشتی یک اقدام پنهانی اما واضح برای فشار آوردن به سئول بود تا حدود ۷ میلیارد دلار از دارایی‌ های ایران را که به دلیل تحریم‌ های مرتبط با برنامه هسته‌ ای ایران در بانک‌ های کره جنوبی مسدود شده بود آزاد کند.

ایران در دنبال کردن توسعه‌ طلبی و سلطه‌ طلبی منطقه‌ ای خود در خاورمیانه نیز به نگرانی‌ های زیست‌ محیطی بی‌ توجهی کرده است.

نیروی دریایی ایالات متحده سال ۱۳۹۸ گفت مین‌ های چسبنده ایرانی، که احتمالاً توسط سپاه کار گذاشته شده است، عامل انفجارهایی بوده که به یک نفتکش ژاپنی و نروژی در دریای عمان آسیب رسانده است.

ایران این اتهام را رد کرد، اما نیروی دریایی آمریکا ویدیویی از عوامل سپاه در حال جدا کردن یک مین منفجرنشده از کشتی ژاپنی نشان داد.