کارشناس ها در گفتگو با المشارق می گویند پس از مرگ حمزه، پسر اسامه بن لادن القاعده با بحران رهبری دست و پنجه نرم می کند. حمزه را برای تکیه زدن بر مسند رهبری القاعده پس از ایمن الظواهری آماده کرده بودند.
کارشناس ها می گویند همزمان با انتشار گزارش هایی در مورد وضعیت نامساعد سلامت الظواهری، رهبران القاعده قصد داشتند بر مناسبات فامیلی حمزه سرمایه گذاری و او را برای منصوب کردن به مقام رهبری این گروه آماده کنند.
مارک اسپر، وزیر دفاع آمریكا، در مصاحبه ای با یک ایستگاه تلویزیونی محلی در روز 21 اوت مرگ حمزه را تأیید كرد.
رسانه های ایالات متحده روز 31 ژوئیه گزارش دادند که حمزه، وارث انتخابی رهبری القاعده کشته شده است، اما هنوز جزئیات بیشتری در مورد مکان و یا تاریخ این سانحه ارائه نشده است.
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از دو مقام ایالات متحده گزارش داده است اطلاعات دقیقی در اختیار دارند که تایید می کنند وی دو سال پیش در طی عملیاتی که ایالات متحده در آن شرکت داشت، کشته شده است.
وزارت امور خارجه ایالات متحده «حمزه، پانزدهمین فرزند از 20 فرزند اسامه بن لادن و پسر همسر سوم وی که گمان می رود 30 ساله باشد «در مقام رهبر گروه القاعده ظهور کند».
وزارت امور خارجه ایالات متحده اعلام کرده بود (حمزه) که گاهی از او در مقام «ولیعهد جهاد» یاد می کردند در نوارهای سمعی بصری خود برای حمله به کشورهای غربی، به ویژه به هدف انتقام قتل پدرش توسط نیروهای ایالات متحده در پاکستان در ماه مه 2011 فراخوان داده بود.
گمانه زنی هایی در مورد وضعیت نامساعد سلامت الظواهری
یک مقام بلندپایه که در تلاش های بین المللی مبارزه با تروریسم مشارکت داد روز 1 اوت به شبکه خبری «سی ان ان» گفت اطلاعات امنیتی تازه حاکی از آن است که الظواهری «مشکل قلبی» دارد.
شبکه خبری «سی ان ان» گزارش داد این مقام اطلاعاتی در اختیار دارد که حاکی از آن است که وضعیت نامساعد سلامت الظواهری بالقوه خبرناک و جدی است، اما وی هشدار داد حصول اطمینان از شدت مشکلات سلامتی او و تاثیر احتمالی آن بر طول عمر او دشوار است.
این کارشناس گفته است این مسئله فشار روی دوش این گروه برای یافتن جانشینی که بتواند نقش الظواهری را ایفا کند، بیشتر می کند.
یحیی محمد علی، کارشناس راهبردی امور نظامی می گوید القاعده در بحران گیر و دار واقعی رهبری قرار دارد.
او در گفتگو با المشارق تاکید کرد در پرتو وضعیت نامساعد الظواهری و شرایط رو به وخامت او که بمانع از آن می شود که او به طور موثر بتواند نقش راهبردی برای القاعده ایفا کند، بعضی از چهره های قدیمی این گروه سعی می کردند تا در تلاشی به هدف پیگشری از رویارویی با بحران رهبری «جایگاه حمزه بن لادن را به تا جایی ارتقا دهند تا بر مسند رهبری این گروه تکیه زند».
وی می گوید «القاعده بدترین روزهای تاریخ خود را پشت سر می گذارد چون شاخه های مختلف این گروه در چرخه درگیری های داخلی گرفتار شده اند و در آستانه شکست های سنگینی که متحمل شده است، هیچ یک از فرمانده های قدیمی و جدید نمی توانند خود را د رمقام نامزد برتر برای تکیه زدن بر مسند رهبری به اعضای این گروه تحمیل کنند.
علی گفت که عملیات تجسسی بین المللی خستگی ناپذیر برای یافتن رهبران این گروه «روند موثر بودن آن و توانمندی های نظامی آن را با موانع بسیاری روبرو کرده است».
او این امر را به دلیل همکاری بین المللی در جنگ با تروریسم و نابودی و قتل تعداد زیادی از رهبران رده اول و دوم و عناصر افراطی می داند که در عراق و سوریه به «دولت اسلامی» (داعش) پیوسته بودند.
فهرست جانشین های احتمالی «کوتاه» است
عبدالنبی بکار، پژوهشگر سیاسی در گفتگو با المشارق می گوید «فهرست نامزدهای رهبری القاعده پس از کشته شدن حمزه و ابتلای الظواهری به بیماری بسیار کوتاه است».
بیشتر صحبت ها بر نامزدی دو مرد متمرکز هستند، یکی عبدالله احمد عبدالله، معروف به ابومحمد المصری، تبعه مصری که به تازگی پس از الظواهری در مقام نفر دوم این گروه مدنظر گرفته شده است و دیگری سیف العدل، یکی از اعضای مصری تبار مجمع شورای این گروه و مسئول تعداد زیادی از حمله های تروریستی در سراسر جهان محسوب می شود.
هر دو مرد به اتهامات دست داشتن در بمبگذاری های القاعده در دو سفارت ایالات متحده در سال 1998 در شرق آفریقا تحت تعقیب قرار دارند.
المصری پدر همسر حمزه است و ایالات متحده نام وی را در فهرست تروریست های تحت تعقیب قرار داده است.
بکار گفت که نه المصری و نه العدل «با وجود مطرح شدن نام و جایگاه آن ها در القاعده از توانایی واقعی برای ایفای نقش راهبردی در این گروه برخوردار نیستند چون تعداد زیادی از رهبران دیگر، به ویژه رهبران گروه در سوریه و عراق و تعدادی از فرمانده های القاعده در پاکستان و افغانستان با نقش آن ها مخالفت کرده اند».