محدودیت های مالی ایران مانع توسعه نفوذ تهران در سوریه شده است

کارشناس ها می گویند روسیه و ایران در رقابتی به هدف توسعه نفوذ خود در سوریه به طور فزاینده ای در مقابل هم قرار گرفته اند و ایران به دلیل عدم توانایی برای تامین بودجه کافی فعالیت های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروه های شبه نظامی وابسته به آن، در موضع ضعف قرار گرفته است.

عبدالنبی بکار، پژوهشگر سیاسی اوایل هفته جاری در گفتگو با دیارنا، وب سایت هم خانواده المشارق گفت «هر دو طرف تمایل دارند نفوذ سیاسی و نظامی خود را (در سوریه) گسترش دهند و از پروژه های بازسازی این کشور بزرگترین سهم را از آن خود کنند»، حتی با اینکه این موضوع با هزینه مردم سوریه انجام می شود.

بشیر البسام، وکیل سوری تبار در گفتگو با المشارق گفت که روسیه اخیرا امتیاز بیشتری کسب کرده است و برای تثبیت حضور نظامی خود در مناطق کلیدی و به دست گرفتن کنترل بعضی از مناطقی که تا به حال تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود، با سرعت بیشتری عمل می کند.

روسیه از طریق گروه های شبه نظامی وابسته به این کشور در مسیر ممانعت از گسترش قدرت و نفوذ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و گروه های وابسته به آن در حومه شمال استان حمص تلاش کرده اند، از زمانی که گروه های شبه نظامی تحت حمایت روسیه عناصر حزب الله را بازداشت کرده اند، تنش ها در این منطقه بیشتر شده اند.

حزب الله هم که بودجه خود را مستقیم از ایران دریافت می کند، برای حمایت از حکومت سوریه مبارزه می کرد.

او گفت این اقدام در بحبوحه «موجی از خشم اتخاذ شده است که در کاهش بودجه و منابع مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزب الله ریشه دارند چرا که هر دوی این گروه ضعیف شده اند و سطح حمایت و پشتیبانی مردم غیرنظامی سوریه از هر دو گروه کاهش پیدا کرده است.

البسام گفت که پول و کمکی که جناح های هم پیمان ایران در سوریه توزیع می کردند «عامل کلیدی در جلب توجه و علاقه مردم غیرنظامی به سمت این کشور محسوب می شدند».

او گفت که با کاهش بودجه (سپاه) هم به دلیل اعمال تحریم ها و هم به دلیل سوء مدیریت سطح حمایت از حضور ایران در سوریه «به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد».

وی خاطرنشان کرد این به آن دلیل است که بیشتر افرادی که سوری تبار و اهل ایران نبودند و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عضویت این گروه و جناح های هم پیمان آن برای مبارزه در سوریه درآورده بود «با انگیزه های مالی و اقتصادی» به سپاه پیوسته بودند.

دستاوردهای روسیه در حومه حمص

فیصل الاحمد، فعال رسانه ای در گفتگو با المشارق می گوید «روسیه در مناطق حومه شمال حمص تحت فرماندهی مستقیم پلیس نظامی روسیه که در پایگاه حمیمیم مستقر است، یک نیروی شبه نظامی جدید تشکیل داده است».

او گفت که مسئولیت «پاکسازی منطقه از هر گونه حضور و یا نفوذ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروه های شبه نظامی وابسته به آن به این واحد شبه نظامی سپرده شده است و تمرکز این واحد شبه نظامی بر عناصر حزب الله خواهد بود که تعداد زیادی از عناصر آن به این منطقه اعزام شده اند.

او خاطرنشان کرد حزب الله هم گروه های شبه نظامی محلی وابسته به این گروه تشکیل داده است که تحت نام «حزب الله سوریه» فعالیت می کنند.

الاحمد گفت این گروه شبه نظامی جدید هم پیمان روسیه متشکل از عناصر پیشین مخالف دولت است که براساس توافق نامه های آشتی تحت حمایت روسیه، سلاح های خود را تسلیم کرده بودند.

وی گفت منهل الصلوخ، که رهبری جیش التوحید را به عهده داشت، فرمانده این واحد شبه نظامی خواهد بود. الصلوخ «اولین فردی بود که خود را تسلیم و از توقف خصومت ها و درگیری ها در منطقه حمایت کرد».

او افزود پلیس نظامی روسیه مستقیما از این واحد شبه نظامی حمایت می کند که به سپاه پنجم تحت پشتیبانی روسیه وابسته است.

وی گفت که پلیس روسیه در چندین منطقه از این گروه شبه نظامی پشتیبانی می کند و تلبیشه، واقع در شمال حمص از جمله این مناطق هستند که انتظار می رود این واحد شبه نظامی در آن یک مقر نظامی مستقر کند.

الاحمد گفت «عناصر این گروه شبه نظامی به چندین شهر و روستا (در حومه حمص) یورش بردند و عناصر حزب الله را به زور از آن مناطق بیرون راندند و بعضی از آن ها را بازداشت کردند». وی افزود عناصر شبه نظامی همه پرچم های حزب الله ها را پایین کشیدند.

او گفت که النجمه، المختاریه، کفر عابد و الحزمیه از جمله این روستاها هستند.

وی گفت عناصر شبه نظامی عضو این گروه موفق شدند تا کنترل الملوک، یک ایست بازرسی امنیتی حزب الله را به دست بگیرند. این ایست بازرسی مجرایی بین شهر حمص و مناطق روستایی اطراف آن محسوب می شود.

ممانعت از گسترش نفوذ حزب الله

الاحمد گفت که این گروه شبه نظامی تحت فرماندهی الصلوح «برای پیشگیری از ظهور مجدد عناصر حزب الله گشت های امنیتی جدی انجام می دهند». او گفت این گروه چندین ایست بازرسی برپا کرده است تا عناصر آن (حزب الله) را بازداشت کند.

او افزود نیروهایی که در این ایست های بازرسی مستقر شده اند هم مدارک شناسایی پرسنل ها را چک می کنند تا افرادی را بیابند که با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همکاری می کرده اند و تحت تعقیب پلیس نظامی روسیه قرار دارند.

محمد العبدالله، خبرنگار سوریه گفت «تحولاتی که بین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و روسیه در مناطق شمالی حومه حمص رخ داده اند شاهدی قوی برای اثبات تلاش روسیه برای قطع سطح قدرت و حوزه کنترل حزب الله در منطقه است».

العبدالله در گفتگو با المشارق تاکید کرد انتظار می رود تا این طرح در مناطق غربی حومه حمص هم اجرا شود چون حزب الله و دیگر گروه های شبه نظامی تحت حمایت ایران در این مناطق حضور گسترده ای دارند.

او افزود نیروهای روسیه پس از به دست گرفتن کنترل بخش هایی از استان های درعا، حلب و حمص موفق شده اند تا نفود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در دیرالزور را کنترل کنند.

وی تاکید کرد «روسیه گروه های شبه نظامی محلی شکل داده است» تا کنترل این مناطق را به دست بگیرد. وی ادامه داد روسیه همچنین کنترل لیوه القدس را به دست گرفته است که در گذشته تحت حمایت و پشتیبانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

او گفت که مناطقی که روسیه و ایران کنترل می کنند با هم درآمیخته اند و تلاش روسیه این است که این مسئله را با «پاکسازی مناطق تحت کنترل خود از حضور ایران» حل و فصل کند.