بازگشایی تازه گذرگاه مرزی نصیب جابر اردن با سوریه سبب شده است که (کشاورزها) خواهان تنظیم مقررات و قانونمند شدن محصولات کشاورزی به اردن شوند.
محصولات کشاورزی سوریه، به ویژه میوه ها و محصولات مرکبات از روز 15 اکتبر و از زمان بازگشایی گذرگاه مرزی به بازارهای اردن سرازیر شده اند.
اما کشاورزان اردنی نگران هستند که ورود نامنظم و عاری از تنظیم های قانونی این محصولات بر رقابت موجود در ارائه محصولات داخلی تاثیر منفی بگذارد.
این گذرگاه مرزی نه تنها مسیر زمینی مستقیم بین اردن و سوریه را بازگشایی می کند بلکه گذرگاهی است که از مسیر اردن به عراق و به شرق و از منطقه خلیج به سمت جنوب کشیده می شود.
عدنان خدام، رئیس اتحادیه کشاورزان دره اردن گفت «کشاورزان دره اردن اخیراً به ورود میوه، به ویژه محصولات مرکبات از سوریه به کشور اعتراض کرده اند».
او در گفتگو با المشارق تاکید کرد تعداد زیادی از آن ها «در اعتراض به فقدان مقررات ورود محصولات کشاورزی از سوریه محصوللت خود را نابود کردند».
حفظ منافع هر دو طرف
وی گفت بازار سوریه برای بخش کشاورزی اردن یک بازار کلیدی راهبردی محسوب می شود چون سوریه یک مسیر ترانزیت به لبنان، ترکیه و بسیاری از بازارهای اروپایی محسوب می شود.
وی تاکید کرد «گشودن بازارهای بین اردن و سوریه اهمیت بسیاری دارد چون ضررها و آسیب های مالی را جبران می کند که این بخش طی چند سال گذشته به دلیل بسته شدن مرز کشور با سوریه و عراق متحمل شده است».
او گفت بخش کشاورزی اردن از سال 2012 تا 2017 رقمی تا سقف 6 میلیارد دینار (8 میلیارد دلار) ضرر متحمل شد، «امری که برای بسیاری از کشاورزها ویرانگر بود، بعضی از کشاورزها ناچار شدن فعالیت های خود را متوقف و کشت و کار را تعطیل کنند».
او گفت «بازارهای داخلی اخیراً از محصولات کشاورزی سوریه، به ویژه با انواع میوه اشباع شده اند».
وی افزود «این امر نیازمند همکاری بین دو کشور برای تنظیم و تعدیل بهتر جریان (ورود) محصولات و محافظت از منافع هر دو طرف است».
در مقام نمونه، اردن مقادیر بسیار زیادی سبزیجات در «دره اردن» تولید می کند چون این دره آب و هوای گرم دارد بنابراین تولید محصولات خاص و صادرات آن ها به سوریه در فصل زمستان را ممکن می کند.
صادرات میوه و سبزیجات اردن به سوریه پیش از 2015 و بسته شدن مرز به سالی 200 هزار تن بالغ می شد و صادرات (این محصولات) از سوریه به اروپا، ترکیه و روسیه به سالی 60 هزار تن می رسید.
قانونمند کردن رقابت
ایمن سویلم در شمال «دره اردن» مزرعه گفت که بازگشایی مرز هنوز برای بخش کشاورزی نتایج مثبتی به همراه نداشته است.
او در گفتگو با المشارق گفت «شرایط پیش از بسته شدن مرز عالی بود و ما مقادیر بسیار زیادی (از محصولات خود را) صادر می کردیم.»
وی تاکید کرد «ما فکر می کردیم بازگشایی مرز برای ما پیامدهای مثبتی به همراه داشته باشد، اما تعداد زیادی از کشاورزها بعد از آن که مقادیر عظیمی مرکبات از سوریه وارد (کشور) شد، طی دو هفته گذشته محصولات مرکبات خود را نابود کردند.»
سویلم گفت که رقابت سالم است و به نفع مصرف کننده ها است چون قیمت ها پایین می آید اما (بازار رقابتی) باید قانونمند باشد و قیمت ها تنظیم شوند چون هرج و مرج و بی قانونی خسارت و ضررهای ما را بیشتر می کند و ما طی چند سال گذشته به اندازه کافی متضرر شده ایم.
حسام عایش، کارشناس اقتصادی گفت که اردن و سوریه باید برای محافظت از کشاورزها در هر دو کشور همکاری های خود را تقویت کنند چون بخش کشاورزی «ستون اقتصاد اردن» است.
او در گفتگو با المشارق تاکید کرد حدود 6 درصد تولید ناخالص داخلی اردن وام دار کمک های بخش کشاورزی است و این بخش ده ها هزار شغل ایجاد می کند.
او گفت کشاورزهای اردن برای جبران ضررها و خسارت های خود بر بازگشایی مرز کشور با سوریه حساب می کردند بنابراین هماهنگی بیشتر بین دو کشور و تصویب قوانین تنظیمی و تعدیلی برای به حداکثر رساندن سود برای همه ضروری است.