روسیه در پی گسترش نفوذ در خاورمیانه

کارشناسان گفتند روسیه تلاش می کند نفوذ خود در خاورمیانه را از طریق مداخله مستقیم نظامی و از طریق استفاده از تاکتیکهای نرم قدرت که شامل توافقنامه های تجاری و گسترش رسانه های اجتماعی و فرهنگی می باشد را گسترش دهد.

بشیر البسام یکی از وکلای سوری به المشارق گفت پس از سالها کاهش نفوذ در خاورمیانه روسیه به روشنی تلاش می کند تا جایی در امور منطقه برای خود ایجاد کند.

پس از مداخله مستقیم روسیه در جنگ سوریه که باعث ورود روسیه در سال 2015 در حمایت از رژیم سوریه بشار الاسد به جنگ شد، نفوذ روسیه که بر لبنان و مصر متمرکز شده است، تدریجا شروع به افزایش کرده است.

بسام گفت روسیه «حضور نظامی تاریخی» خود در سوریه را که قبل از 2011 وجود داشت محدود به پایگاههای خود در طرطوس و بنیاس و تعدادی محدود از سایتهای موشکی ضد هواپیما کرده بود.

وی گفت از سال 2015 تاکنون، روسیه به «بسیاری از فرودگاهها و پایگاههای [نظامی]» در سوریه دسترسی پیدا کرده است و در زمین حضور نظامی مستقیم دارد».

البسام اشاره کرد روسیه همچنین تلاش می کند «روابط نرم» خود با سوریه را با افزایش تعداد دانشجویان سوریه ای که در روسیه تحصیل می کنند و افزایش بورسهای تحصیلی که به آنان داده می شود، افزایش دهد.

وی گفت روسیه در قانع کردن رژیم سوریه جهت افزودن زبان روسی به عنوان زبان پایه در برنامه درسی مدارس موفق شده است و اشاره کرد تلاشهای روسیه محدود به مناطق تحت کنترل رژیم نمی باشد.

وی گفت با این حرکات روسیه قصد دارد نفوذ خود در سرتاسر سوریه را با تعهد به حفاظت، نفوذ و ایجاد شغل با شرکتهای روسی که برای ورود به بخشهای معدن، نفت و گاز سوریه پس از جنگ صف کشیده اند، افزایش دهد.

پیشروی در لبنان

منیر وهبی یکی از بازرگانان لبنانی که خواست نام واقعی وی فاش نشود گفت نفوذ روسیه در لبنان که در همسایگی سوریه قرار دارد، به زمان طولانی باز می گردد «و روسیه تلاش می کند تا از این سابقه استفاده کند» تا نفوذ خود را مجددا اعمال کند.

وی به المشارق گفت پیشنهاد اخیر 1 میلیارد دلاری سلاح به ارتش لبنان با شرایط مطلوب بخاطر عدم توافق سیاسی در لبنان به جایی نرسید.

بر اساس گزارش رسانه های مختلف، این توافق حضور برنامه های حمایتی نظامی ایالات متحده و بریتانیا را به خطر می انداخت و ممکن بود منجر به تحریم کشور شود.

وهبی گفت: «نهادهای فرهنگی مانند مرکز فرهنگی روسیه هم نقشی در گسترش و تقویت روابط در سطح عموم مردم ایفا می کنند.»

وی اشاره کرد که مراکز جدید در عالیه، طرابلس، بترون، بعلبک، بیت مری، بعقلین، نبطیه و راشیا ایجاد شده اند.

وهبی گفت علی رغم نقش فرهنگی این مراکز، نقش اصلی آنان عادی سازی حضور روسیه «و ترویج عقاید روسی در لبنان می باشد.»

وی گفت این کار این مراکز توسط شهروندان لبنانی که در روسیه تحصیل کرده اندو سازمانهایی مانند انجمن دوستی لبنان-روسیه و شورای بازرگانی لبنان و روسیه تسهیل می شود.

وهبی گفت: «روسیه با استفاده از قدرت نرم، قصد دارد پایگاههای مردمی بزرگی برای خود در لبنان با استفاده از روابط خوب روسیه با حزب الله، حزب کمونیست لبنان و گروههای دیگر که از رژیم سوریه حمایت می کند ایجاد کند.»

سرمایه گذاری در مصر

رشاد عامر یکی از اعضای کمیته سرمایه گذاری انجمن تاجرین مصر گفت: «روسیه تلاش می کند از نظر اقتصادی به مصر هجوم ببرد.»

وی گفت: «سرمایه گذاری روسیه در مصر در حال حاضر بالغ بر 5 میلیارد دلار می باشد.» وی اشاره کرد «حدود 400 شرکت در تمامی بخشها کار می کنند.»

این شرکتها همه بخشها را شامل می شود از شرکتهای کشاورزی، صنعت، مخابرات و مالی تا فن آوری اطلاعات و نفت را شامل می شود.

عامر گفت در کنار گسترش اقتصادی «مرکز فرهنگی روسیه و هیئتهای مردمی روسیه هم تعاملات خود را با تعداد زیادی از دانشجویان و سیاستمداران مصری افزایش داده اند.»

وی گفت: «مرکز فرهنگی روسیه از طریق دو شعبه اصلی خود در قاهره و اسکندریه خدمات رایگان و تقریبا رایگان متعددی را برای جذب جوانان مصری و بورسهای تحصیلی کامل و نیمه کامل متعددی را هر سال برای تحصیل در روسیه ارائه می کنند.»

وی افزود انجمن دوستی مصر-روسیه به سرپرستی جیفارا الجافی هم در ماههای اخیر بطرز چشمگیری در ترویج حضور روسیه در مصر از طریق انجام فعالیتهای مختلف، فعال بوده اند.

یک پایگاهی استراتژیک

مصر و روسیه در ماه مه توافقنامه ای به ارزش 7 میلیارد دلار را برای تاسیس منطقه صنعتی روسیه (آر آی زی) در شرق منطقه پورت سعید، منعقد کردند.

این توافق 50 ساله به شرکتهای روسیه حق ایجاد یک منطقه ای صنعتی در بخشی از منطقه اقتصادی کانال سوئز را که طی سه مرحله انجام می شود، داده است.

این عمل برای روسیه یک پایگاه استراتژیک در مصر ایجاد کرده که صادرات به مناطق دیگر خاورمیانه و آفریقا را تسهیل می کند.

عامر گفت منطقه صنعتی روسیه تاکنون شرکتهای روسی بسیاری از جمله شرکت بالگردهای روسی که تخصص آن در ساخت بالگردهای غیرنظامی می باشد و کاماز که کامیونهای سنگین تولید می کند را جذب کرده است.

عامر اشاره کرد تمرکز اصلی روسیه بر بخش نفت و گاز از مراحل اولیه اکتشاف تا حفر، استخراج و پالایش آن می باشد.

تمرکز اصلی آنان بر این بخش مدیون اهمیت اقتصادی این بخش و این حقیقت که اینکار حضور واقعی روسیه در منطقه را تضمین می کند، می باشد.