اردن دررفع نیاز تقاضای فزاینده برای آب درخلال ماه رمضان و ماههای گرم تابستان دشواری داشته است بویژه در استانهای شمالی که میزبان اکثریت پناهندگان سوری است.
ازجمله کسانی که از کمبود آب دچار مشکل است میرزا عمیر یک پناهنده سوری است که هفت سال پیش با خانواده پنج عضوی اش در خارج از شهرک شمالی الرمثا سکنی گرفت.
او گفت که به رغم تلاشهای مداوم دولت اردن برای افزایش تدارکات آب برای استانهای شمالی وضعیت بهترنشده است.
او گفت: «اوضاع به خصوص در تابستان و هم اکنون، درخلال ماه رمضان بدترمی شود.»
عمیرگفت که هر10 تا 12 روز یک تانکر آب خریداری می کند که برای او درحدود 11 دینار اردنی(15.49 دلار) هزینه دارد. او همچنین برای آوردن آب آشامیدنی هر چندروز یکبار به الرمثا می رود.
افزایش تقاضا برای آب
عمرصالح سخنگوی وزارت آب و آبیاری گفت: «اردن از نظر منابع اب سومین کشور فقیر جهان به حساب می آید.»
او افزود که این کشور پایین ترین میزان سران مصرف آب را درجهان دارد.
الیاس سلامه کارشناس آب به المشارق گفت: «میزان کم آبهایی که اردن دارد برای جمعیتی تا حدود سه میلیون تن کافی است.»
او گفت که اما جمعیت اردن هم اکنون « بانضمام پناهندگان سوری، عراق و جاهای دیگر و کارگران میهمان از 6.7 میلیون تن گذشته است.»
این کارشناس آب گفت که استانهای شمالی که میزبان اکثر جمعیت پناهندگان سوری است بیشترین آسیب را از کمبود آب دیده است.
عمر سلامه گفت: «ازجمله چالشهایی که اردن با آن رو به رو است پذیرایی از 1.4 میلیون تن پناهنده سوری است. تقاضا درمناطق شمالی به میزان 40 درصد بیشترشده است.»
او گفت: «نبود بودجه برای اجرای طرح های مرتبط به آب، کاهش کمکهای بین المللی برای مقابله با بحران پناهندگان سوری دراردن، و بهای گران نیرو این مشکل را تشدید کرده است.»
نیازهای پناهندگان برمنابع ازپیش محدود اردن فشار وارد کرده است و اکنون اردن می تواند برای هرفرد درسال فقط 150 متر مکعب آب فراهم کند که از میزان 500 متر مکعب برآورد شده بوسیله سازمان ملل متحد بسیار کمتر است و نشان دهنده کمبود آب است.
کمبود شدید آب
محمد عواد ساکن محلی به المشارق گفت که در استان شمالی مفرغ، جایگاه ارودگاه بسیار بزرگ زعتری است دردوهفته گذشته هیچ آبی وجود نداشته است.
او گفت: «پیش از بحران سوریه ما دوبار درهفته آب می گرفتیم، حالا فقط یک بار درهفته آب دریافت می کنیم» ودرخلال ماههای تابستان تنها یک بار در هر دو هفته.
دلیل اصلی کمبود آب در مناطق شمالی آن است که جمعیت پناهنده سوری در شمال اردن متمرکز است و منابع محدود آب با جمعیت بومی به اشتراک گذاشته شده است.
عمر سلامه گفت که وزارت آب برای افزایش تدارک آب برای استانهای شمالی اردن تلاش می کند.
این وزارتخانه همچنین طرح هایی را برای حل این چالشها از طریق شبکه های تازه ای ایجاد کرده است که هدف ازآنها کاهش هدررفتن آب «و دستیابی به شفافیت و عدالت در توزیع آب است».
او افزود: «توسعه روشهای کشاورزی هم به سهمیه بندی میزان اختصاص یافته آب کمک می کند.»
جلوگیری از مصرف غیرقانونی آب
سلامه کارشناس آب گفت: «اختصاص آب بیشتر برای استانهای شمالی یک روش عاقلانه است اما کنترل و جلوگیری از کاربردغیرقانونی آب آشامیدنی برای آبیاری یک کار بزرگ است.»
او گفت: «نشت آب باید متوقف شود زیرا این از نظر مالی راه مؤثرتری برای افزایش دسترسی به آب آشامیدنی است.»
او گفت که درخلال سه سال گذشته کاربرد غیرمجاز اب آشامیدنی به بیش از 5 هزار متر مکعب در روز در بعضی از مزارع رسیده است که برای رفع نیاز حدود 60 هزار اردنی، یک شهر کوچک کافی است.
عمر سلامه گفت که دردراز مدت طرح های تازه ای شامل «دوبرابر کردن ظرفیت ایستگاه آب شیرین کن در عقبه به 10 میلیون متر مکعب و پیشبرد مرحله دوم انتقال آب دیسی در وادی عربه» اجرا می شود.
او گفت که از آغاز سال 2019 با این طرح مقدار 30 میلیون مترمکعب آب برای تأمین استانهای شمالی فراهم خواهد شد.
سایر طرح ها شامل گسترش کاربردن آب تضفیه شده برای «کشاورزی تحت کنترل» با دوبرابر کردن آن به میزان 240 میلیون متر مکعب تا سال 2025 و افزایش ظرفیت بعضی از سدها برای رسیدن به 400 میلیون متر مکعب تا سال 2020 است.