درحالی که یک جنبش افراط گرای خشن به تشدید جنگها در خاورمیانه وسایر بخشهای جهان ادامه می دهد در سالهای اخیر تمرکز برطراحی برنامه هایی بوده است که جلوی افراط گرایی خشونت آمیز را بگیرد.
کارشناسان می گویند که برنامه ریزی جلوگیری ازافراط گرایی خشونت آمیز (پی وی ای)، شامل طرح های رسانه ای، برنامه های مذهبی، برنامه مشارکت جوانان و متناسب با جنسیت، است اما از دستیابی به نتایج مطلوب ناتوان مانده است.
دراین رابطه برنامه توسعه سازمان ملل متحده (یو ان دی پی) با مشارکت با سازمان بین المللی ایجاد صلح آلرت بین الملل ابزاری را برای حمایت در جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز و بهتر کردن طراحی، اجرا و ارزیابی آنها منتشر کرد.
به گفته یک بیانیه از آلرت بین الملل این ابزار که درروز 9 مارس منتشر شد یک مجموعه کامل از ابزارها در همه مراحل برنامه ریزی جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز فراهم می کند و به یک نیاز مبرم برای بهبود کارآیی، هدف قراردادن و طراحی چنین برنامه هایی پاسخ می دهد که در نهایت بالاترین اثر گذاری را خواهد داشت.
فادی ابی علام رئیس جنبش صلح پایدار (پی پی ام) به المشارق گفت :«افراط گرایی خشونت آمیز به تهدید علیه صلح و امنیت تبدیل شده است و این به توسعه تعداد زیادی از برنامه ها و طرحها برای حل آن منجر شده است.»
او به المشارق گفت: «اما بسیاری از این طرح ها از دستیابی به نتایج مطلوب ناموفق مانده است.»
او گفت که این به طرح مشترک تولید بسته ابزار منجر شد و اشاره کرد که این ابزار تازه « کیفیت برنامه های جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز را با توجه به وجود طرح های متنوع در این زمینه تقویت می کند.»
چرخه چهار مرحله ای
این ابزار از چهار بخش تشکیل می شود تا چرخه کل برنامه از طراحی تا ارزیابی پوشش داده شود.
این از ایجاد بنیاد روشهای درست برای طرحهای مرتبط با جلوگیری افراط گرایی خشونت آمیز مانند اختلاف و حساسیتهای مربوط به جنسیت ها آغاز می شود.
سپس ابزارهای تحلیلی برای شناسایی عوامل آسیب پذیری و مقاومت در مقابل افراط گرایی خشونت آمیز در متن پروژه، ساخت نظریه های تغییر و توسعه شاخصها و نظارتها را عرضه می کند.
و سپس راهنمایی هایی درمورد ایجاد یک استراتژی نظارتی، جمع آوری اطلاعات و ارزیابی فراهم می شود.
به همراه این ابزار یک بانک نشانگر اینترنتی با 180 قلم نشانگرهای مرتبط با جلوگیری افراط گرایی خشونت آمیز وجود دارد که می توان آن را برای برنامه ها تغییر و برای محتوای مشخص هر کشور تطبیق داد.
روث سمپسون طراحی مشترک این ابزار و تولید کننده ارشد اثرگذاری و فراگیری، شعبه خاورمیانه و شمال آفریقا در آلرت بین الملل گفت: «یک جامعه از کاربران درحال تشکیل است تا برنامه ریزی جلوگیری افراط گرایی خشونت آمیز بهتر شود.»
او گفت: «اما سیستم و ابزارها برای درک پایداری برنامه ریزی جلوگیری افراط گرایی خشونت آمیز هنوز دردسترس نیست.»
او به المشارق گفت: «بنابراین برای کاهش این فاصله، ما و برنامه توسعه سازمان ملل متحد یک ابزار را طراحی کردیم تا درمورد طراحی استراتژی رصد کردن و جمع آوری اطلاعات راهنمایی فراهم شود.»
سیپسون گفت: «این ابزار یک اقدام مهم برای پیشرفت است و به شریکهای برنامه ریزما کمک می کند تا برنامه هایی را که ما و برنامه توسعه سازمان ملل متحد در این زمینه ارایه می کنیم بهتر کرده و در ادامه فراگیری و نوآوری هم به ما کمک می کند.»
روشهای سفارشی شده
یارا الموسوی، مسئول ارشد ارتباطات وکالت در آلرت بین الملل گفت: «درحالی که برشدت و شمار اختلافها دردهه اخیر افزوده شده است، حمله های افراط گرایان ازنظر تعداد افزایش یافته و تکثیر شده است.»
او گفت که ابزار جدید به قطع رشد افراط گرایی خشونت آمیز کمک می کند و اشاره کرد که که این ابزار برای طراحی برنامه های جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیزراهنمایی فراهم می کند به روشی که عوامل حساس هر جنگ را درنظر خواهد گرفت.
او گفت که کارگاههای آموزشی که برای توسعه ابزار تازه برگزارشد بر نظرات و نقدهای وارد بر برنامه های پیشین جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز تمرکز داشت «که درآن به میزان کافی نظریه ها با پژوهشهای سازمان یافته، علمی و تجربی آزمایش نشده بود.»
موسوی گفت که ابزار تازه جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز ملاحظات پنج عامل را در طراحی برنامه های آن تعیین کرده است.
او گفت که اینها شامل «تمرکز بر موضوع، درک موضوع و رابطه آن با محیط اطراف، تمرکز بر انعطلاف، درک ریشه دلیل مشکل افراط گرایی خشونت آمیز و درک پیچیدگیهای [محیط آن] تمرکزدارد.»
او افزود که اتخاذ این پنج عامل، به تدوین و طراحی برنامه های جلوگیری ازافراط گرایی خشونت آمیز به روشی بسیار متفاوت کمک خواهد کرد.
او گفت: «این ابزار بوسیله برنامه توسعه سازمان ملل متحد در تونس و اردن آزمایش شده و امروزه به طور کامل نتیجه داده است.»