طرح کارت نقدی پناهندگان سازمان ملل کسب و کار خواروبار فروش های لبنانی را پر رونق کرده است

در مدت سه سال، علی خیامی خواروبار فروش لبنانی شش کارمند استخدام کرد، در ملک سرمایه گذاری و شهریه تحصیلی دانشگاه فرزندان خود را تأمین کرد. کسب و کار به خاطر پناهندگان سوری که از کارتهای نقدی سازمان ملل خود استفاده می کنند، پر رونق است.

خانواده های آواره سوری در لبنان از کارتهای الکترونیکی خود استفاده می کنند که هر ماه از سوی برنامه جهانی غذای سازمان ملل مبلغ 27 دلار برای هر نفر برای خرید خواروبار به حساب آن ریخته می شود.

طرح برنامه جهانی غذا همه به پناهندگان کمک کرده و هم برای مغازه داران لبنانی که صندوق شان خالی از پول نقد بود، ثروتی را همراه آورده است.

خیامی گفت: «این برنامه زندگی مرا تغییر داد. در بیروت یک آپارتمان خریدم و شهریه کالج سه فرزندم را پرداختم.»

از زمانی که در برنامه جهانی غذا ثبت نام کرده، شاهد افزایش چشمگیر درآمد شخصی خود از 2,000 دلار در ماه به 10,000 دلار بوده و او توانسته بدهی های معوقه خود را بپردازد.

خیامی گفت: «پیش از این سالانه کالاهایی به ارزش نزدیک به 50 میلیون پوند لبنان (نزدیک به 33,000 دلار) می فروختم. امروز گردش کار من به نزدیک 300 میلیون پوند رسیده است.»

یک برچسب آبی کوچک روی شیشه مغازه دِنج او در جنوب لبنان، نشان می دهد که او جزو 500 مغازه ای است که در طرح برنامه جهانی غذا شرکت دارند.

لبنان، کشوری که تنها چهار میلیون جمعیت دارد، میزبان بیش از یک میلیون پناهنده ای است که از جنگی که از سال 2011 کشور سوریه را زیر و رو کرده، گریخته اند.

سرازیر شدن این جمعیت به لبنان بار سنگینی بر این کشور که خود دچار کمبود شبکه های آب، برق و مدارس است، وارد کرده است .

بانک جهانی گفت که بحران سوریه نزدیک به 200,000 لبنانی را به سوی فقر سوق داده و بر یک میلیون فقیری که در کشور وجود داشتند، افزوده است.

تغییر برداشت ها

با 700,000 پناهنده سوری که از این برنامه استفاده می کنند کارتهای نقدی دستِ کم تا حدودی از فشار اقتصادی می کاهند.

ادوارد جانسون سخنگوی برنامه جهانی غذا به خبرگزاری فرانسه گفت که وقتی که پناهندگان سوری از مغازه های لبنانی خرید می کنند «نه تنها پناهندگان سوری، بلکه اقتصاد کشور هم از برنامه جهانی غذا سود می برد.»

برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل می گوید که پناهندگان سوری 900 میلیون دلار در مغازه های شرکت کننده در این طرح در لبنان از زمان آغاز این برنامه در سال 2013 خرج کرده اند.

این برنامه مغازه ها را براساس نزدیکی آنها به محل های تجمع پناهندگان سوری در اردوگاهها یا شهرها و همچنین تمیزی، قیمت ها و در دسترس بودن کالاهایشان انتخاب می کند.

ام عماد، یک مشتری سوری در فروشگاه خیام، گفت که خرید با این کارت ها به او حس «استقلال» بیشتری نسبت به طرح کوپن های غذایی پیشین برنامه جهانی غذا داده است.

وی گفت: «اکنون من می توانم آنچه را که در خانه نیاز دارم، بخرم.»

این طرح همچنین برداشت ها را تغییر داده است.

مغازه دارانی مانند خیام به جای آنکه پناهندگان را به عنوان یک بار تحمیلی ببینند، آنها را به چشم مشتریان بالقوه ای می بینند که باید برای به دست آوردنشان رقابت کنند.

او ذخیره اقلامی که مشتریان سوری اش دوست دارند را آغاز کرده مانند کره تصفیه شده، حلاوه یا شیرینی های درست شده از کنجد، بادام و عسل و مقدار زیادی چای «که سوری ها عاشق آن هستند.»

وی گفت: «مشتریان سوری خانواده های بزرگ تری دارند، به همین دلیل هم بیشتر از مشتریان لبنان خرید می کنند.»

«ما بیشتر می فروشیم»

علی صادق حمزه، 26 ساله صاحب چند مغازه در نزدیکی بعلبک در دره بقاع لبنان است که با برنامه جهانی غذا مشارکت دارند، و در این محل دهها اردوگاه غیررسمی پناهندگان در زمین های کشاورزی برپا شده است.

حمزه به خبرگزاری فرانسه گفت: «در مدت هشت ماه، من سه مکان جدید برای ذخیره کالا اجاره و یک مغازه جدید میوه و سبزی فروشی بازکردم.»

او گفت که پناهندگان سوری نزدیک به 60 درصد از مشتریانش را تشکیل می دهند، اما او توانسته با قیمت های ارزان، مشتریان جدید لبنانی را هم جذب کند.

اما برای برخی از مغازه داران، مشارکت با برنامه جهانی غذا، سودآور نبوده است.

عمر الشیخ مغازه ای را در نویری، منطقه ای در غرب بیروت اداره می کند.

از زمانی که او در سال 2013 مغازه اش را نزد برنامه جهانی غذا ثبت کرده است، سود ماهانه او از 5,000 دلار به 8,000 دلار رسیده و نزدیک به دو برابر شده، اما به چه بهایی؟

وی گفت: «سود من بالا رفته، اما نزدیک به 20 درصد از مشتریان لبنانی ام را از دست داده ام. مشتریان لبنانی شلوغی مغازه را دوست ندارند.»

اما شیخ گفت که همچنان به ارائه خدمات به مشتریان سوری اش ادامه می دهد.

«آنها انسان هستند. کشورشان درجنگ است و ما باید کمک شان کنیم.»