دارالافتاء مصر که دیده بان فتوا است هشدار داد که درحالیکه «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) در عراق، سوریه و سایر مکانها، تحت آتش بین المللی قرارمی گیرد، جنگجویان آن در پی پناه گرفتن تحت لوای القاعده هستند.
کارشناسان گروه های تروریستی به المشارق گفتند که با توجه به این که القاعده سرچشمه جهانی روش عقیدتی تروریستی است وسرپناه اصلی گروه های تروریستی متعدد بویژه آنهایی که در سوریه و عراق فعال هستند می باشد، این یک نگرانی واقعی است.
دیده بان فتاوی دارالافتاء در بیانیه روز یکم نوامبر هشدار داد که شکست داعش در عراق و سوریه «القاعده را دوباره در پیش قرار می دهد.»
این دیده بان گفت: «شکست داعش و خروج آن از عراق درنتیجه ضربه های متوالی که به وسیله ائتلاف بین المللی آن وارد می شود و کاهش توانمندیهای مالی و رسانه ای آن و توان این گروه برای تجهیز و استخدام نیرو حکم پایان «طرح خلافت داعش» را دارد.
این مرکز گفت که ممکن است که شکست و عدم موفقیت طرح «عقیدتی» داعش افراط گرایان و عوامل خشن را به گرایش به القاعده وادارد.
عبدالنبی بکار، پژوهشگر سیاسی و یک استاد در دانشکده شریعت و قانون در دانشگاه الازهر است گفت: «هشدار دارالافتاء از خطر روی گرداندن عوامل دعش به القاعده یک هشدار واقعگرایانه است که باید به اقدامهایی برای اجتناب ازاین احتمال بسیار خطرناک منجر شود.»
بکار گفت که روش عقیدتی القاعده اساسی است که بسیاری از گروه های افراط گرا نشأت گرفتند.
او به المشارق گفت: «این روشن است که گروه های جهاد گرا در اطراف جهان اکنون به سوی همین محور حرکت می کنند که مشتمل بر گروه های تروریستی است که برای همه شناخته شده هستند. بنا بر این فشار آوردن بر یکی از این گروه ها یا اقدام برای نابودی آنها، یا حتی محاصره آن، عوامل جهادگرا را به جستجو برای یک مأمن دیگر وا می دارد که شبیه آن است و یا نماینده باورهای تروریستی آنان است.»
او گفت که نبردها در سوریه و عراق به روشنی نشان دهنده «یک تمایل بین المللی برای از بین بردن کامل عوامل تروریستی است. اما اجتناب ناپذیراست که گریزهای فردی یا جمعی وجود خواهد داشت، و همچنین هسته های پنهان و حامیان پراکنده در اطراف دنیا [که باقی خواهند ماند].»
پس از سقوط داعش
نبیل نعیم جهادگرای بازپروی شده، یکی از اعضای بنیانگذار جهاد اسلامی در مصر که افراط گرایی را کنار گذاشته است گفت: «پیدایش داعش ابتدا در عراق و سپس در سوریه، با جنجال فراوانی بر سرسمت و سوی این گروه همراه شد.»
او به المشارق گفت که درباره توان آن برای حفظ خاک تصرف شده برای تشکیل یک «خلافت» نگرانی هایی وجود داشت و همچنین خشونت بی حدی که بدون استثنا نسبت به همه روا داشتند.
او گفت: «بنا بر این سقوط این [روش عقیدتی خلافت] با سقوط داعش بدون شک به معنای بازگشت به گزینه نخست آن خواهد بود که مهمترین آنها گروه تروریستی القاعده است.»
او گفت که القاعده هنوز علاقه دارد تا «حضور نهان» داشته باشد ودرنتیجه مهاجرت برعکس از داعش به القاعده یک احتمال است.
او اشاره کرد که این احتمال بویژه زیاد است زیرا «عضویت محوری پایگاه داعش از نطفه القاعده بیرون آمد که در سالهای اخیر با خروج شمار زیادی از عوامل و امیرهای آن در اطراف جهان به داعش ضعیف شده بود.
ریشه کن نمودن روش عقیدتی تروریستی
سرلشکر یحیی محمد علی یک افسرنظامی بازنشسته گروه های ترور گفت که شکست داعش «لازم اما غیرکافی است» زیرا لازم است تا این کار با تلاشهایی برای جلوگیری ازبازگشت به اصل کسانی همراه شود که از ابتدا اعضای القاعده بودند.
او به المشارق گفت که مهم است که این را در نبرد داعش در سوریه، عراق و اطراف جهان درنظر داشت «زیرا تلاشهای کنونی برای نابودی تهدید داعش درصورتیکه هسته های القاعده در این جنگ شامل نشوند تکمیل نخواهد شد.»
او افزود: «روش عقیدتی یکسان است و همچنین فتواهای تکفیری» و اشاره کرد که اساس عقیدتی سلفی گرایی است که بوسیله افراط گرایان داعش و القاعده به طور هم شکل پذیرفته شده است.
او گفت که بنا بر این، مهم است که گسترش روش عقیدتی تروریسم نادیده گرفته نشود.